Tuesday, March 30, 2021

कल्पनेत का उडावयाचे?


कॅन्व्हासावर नकात उधळू रंग उद्याचे

वास्तव सोडुन कल्पनेत का उडावयाचे?


माय मुलांनी फक्त ईंग्रजी बोलायाचे

आणि ठरवले माय मराठी टाळायाचे


मी न पाहिला कुठे कुंचला चितारणारा

ना दिसणारे, पण असणारे रंग मनाचे


दु:ख कालचे मनास देते आज उभारी

अवघड जाते आठवताना दिवस सुखाचे


कशास देता उगाच सल्ले तरुणाईला?

ज्येष्ठांनो का आज ऐकते कुणी कुणाचे?


अंधारातिल कुकर्म त्याने कसे करावे?

बिन डागाचे रूप म्हणोनी रविराजाचे


विचार येता मृत्यूचा का धडकी भरते?

मावळायचे पुन्हा नव्याने उगवायाचे


भुकेस कोंडा, निजेस धोंडा असून सुध्दा

गाढ झोपतो, दिवास्वप्न जे श्रीमंताचे


एक स्वप्न "निशिकांत" अधूरे तुझे राहिले

परंपरांचे जोखड तोडुन जगावयाचे



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त---अनलज्वाला

मात्रा- ८ X 3 = २४


Monday, March 29, 2021

आठवात मी सखे हरवलो

 

विसरायाचे तुला विसरलो

आठवात मी सखे हरवलो


बेहिशोब पापे केल्यावर

क्षालनार्थ गंगेत उतरलो


चिडू नको ना! स्वभाव माझा

संधी मिळता पुन्हा घसरलो


राजा असुनी, राणीचा का?

पत्त्यामधला गुलाम बनलो


वरून वेष्टन कणखरतेचे

बाप! आत मीही ओघळलो


ताट वाढले जे नशिबाने

मुकाट खाउन जगलो, हसलो


जमले नाही बोलाया जे

गझलेमधुनी व्यक्त जाहलो


पदर ढाळला की तो ढळला?

ठाउक नव्हते;  पण मोहरलो


संस्कारांचे हेच फलित का?

आश्रमात मी मार्ग भटकलो


उगाच प्यालो जास्त जराशी

आणि नको ते सत्य बरळलो


सखीसवे "निशिकांत" सांगतो

"फुले नसोनीही दरवळलो"



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३


Thursday, March 25, 2021

मनोवेदना सांगायाला

 

कुणीच नाही बोलायाला

मनोवेदना सांगायाला


वेळ लागतो मुखवट्यातले

कोण कसे हे समजायाला


दोष नको कपड्यास तोकड्या

पाय, मुलांनो घसरायाला


देव नांदतो जरी अंतरी

ज्ञान लागते जाणायाला


ऊंच ऊंच इमल्यात राहती

खुजी माणसे नांदायाला


क्रत्रिम ढग का उगा पेरता?

मोर लागतिल नाचायाला


कोण आपुले? उत्तर देण्या

खूप लागते शोधायाला


शंभर कोटी लाच दरमहा

भूक लागली वाढायाला


क्वारंटाइन अपुल्या मधुनी

जरा मोकळे वाटायाला


जरी मुखवटा चेहर्‍यावरी

मास्क लागतो बांधायाला


आवडते "निशिकांत"तुला का?

स्वतःपासुनी हरवायाला



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त---पादाकुलक

मात्रा---प्रत्येक ओळीत...१६

Thursday, March 18, 2021

मिळाले न उत्तर

 

पुढे जायचे मी ठरवले भराभर

पुढे काय नंतर? मिळाले न उत्तर 


कुणाच्या मते मी नसू देत शायर

तरी नाव मक्त्यात लिहितो बिनाडर


मला आवडे उत्तराला प्रत्युत्तर

नको वाटते उत्तराला दुरुत्तर


मना वाटते का तसे ना जगावे?

जगाला किती भ्यावयाचे निरंतर?


कधी एकमत का शहाण्यात होते?

म्हणे लोकशाहीत असते मतांतर!


स्वयंभू असा कोण आहे जगी या?

सहार्‍याविना पूर्ण जगणेच खडतर


प्रजेचे भले व्हावया काय केले?

पुरे बोलणे राज्यकर्त्या अवांतर!


किनारे नदीचे प्रवासी समांतर

तरी संपते का तयातील अंतर?


उभा जन्म प्रतिमा उजळण्यात गेला

विसरलास "निशिकांत "जगणे खरे तर!



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--भुजंगप्रयात

लगावली--लगागा X ४

Saturday, March 13, 2021

नागडे असले तरीही

 

सत्य आहे, नागडे असले तरीही

पात्र असते, पात्र ते वठले तरीही


ओढ अव्याहत पुढे जाण्यास इतकी!

चैन नसते जिंकले, हरले तरीही


शब्दगुंफण योग्य ती जमलीच नाही

जीवनाचे काव्य मज सुचले तरीही


आजही रोमांच फुलती आठवाने

झाड आयुष्या! तुझे वठले तरीही


भावनावश माणसे दे ईश्वरा, जी

भळभळावी जर कुणी कण्हले तरीही


वागतो मी माझिया मर्जी प्रमाणे

ना मला पर्वा, कुणी हसले तरीही


तोंडओळखही न झालेली सुखांशी

बेफिकिर असतो सुखी, दुखले तरीही


काष्ट विकती जे स्मशानी, खुश मनी ते

प्रेत येताना जरी दिसले तरीही


का उगा "निशिकांत"ला बदनाम करता?

सभ्य आहे, पाय भरकटले तरीही



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त---मंजुघोषा

लगावली---गालगागा X ३


 


Tuesday, March 9, 2021

तोडग्याची शक्यता

 

वादळाचे सोडवाया प्रश्न आली शंतता

बोलल्याने वाढते ना! तोडग्याची शक्यता


वाटते केंव्हा पुरे प्राजक्त, श्रावण, तरु लता

सांग कविते! वेदना अन् वास्तवाची आर्तता


चावडीवर गाव पंचायत बसोनी का अशी

एक गोत्री लग्न करण्या देत नाही मान्यता?


हिंडलो बाजार सारा घ्यावया सुख थोडके

दु:ख आलो घेउनी मी पारखोनी शुध्दता


लोकप्रिय अन् योग्य होतो, पण दिले नाही तिकिट

राज्यकर्ता बाप असणे, हीच असते पात्रता


पाप झाल्याची कुणाला टोच का असते कधी?

यत्न असतो ना कधी व्हावी कुठेही वाच्यता


ब्रह्मगाठी दाबुनीही भूत ना पळते अता

जानवे भीते बिचारे भूत मागे लागता


चाळली पाने कधी मी डायरीची, त्यातही

मी न होतो, पण सखीचा मुक्त होता राबता 


वाचतो "निशिकांत" कविता शेकड्याने, शेवटी

एक मिळते मुश्किलीने ज्यात असते गेयता



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त---देवप्रिया

लगावली-- गालगागा X ३ + गालगा

Sunday, March 7, 2021

गुर्‍हाळ एरंडाचे

 

जीवन जगलो जणू काय ते गुर्‍हाळ एरंडाचे

काय कमवले? आलो होतो तसेच परतायाचे


ना मोठा ना छोटा, येता वादळ कोरोनाचे

प्रश्न एक की काय व्हायचे वयस्क पाचोळ्याचे


काय मिळवले जगून मी? हे उत्तर शोधायाला

माझ्यामधल्या "मी"ला शुन्यासंगे गुणावयाचे 


कधी जरा विमनस्क वाटले, उपाय एकच हल्ली

झुरका घेउन वलय धुराचे सोडत बसावयाचे


महिलादिनही करू साजरा आठ मार्चला आम्ही

एक दिवस स्त्रीमुक्तीसाठी भाषण करावयाचे


मुलास ज्या गोष्टी सांगितल्या विसरुन जा तू आजी

नातवास कार्टुन शो चॅनल असते बघावयाचे


हँडवाशने हात धुण्याचा उत्तम उपाय आहे

मनशुध्दीला सॅनिटायजर कोणी बनवायाचे?


वारीला मी गेलो, अर्ध्यामधून वापस आलो

वारकर्‍यांच्या नेत्री बघुनी रूप पांडुरंगाचे


आज तुला "निशिकांत "सांगतो शिल्पकार हो अपुला

ध्येय दिशेने मार्ग शोधुनी तुलाच चालायाचे



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३


Tuesday, March 2, 2021

जे जे मनात होते

 

ऐकून थक्क झाले, जे जे घरात होते

बोलून टाकले मी जे जे मनात होते


एकत्र नांदले ते बसचे जणू प्रवासी

ना ओल अंतरी ना कोणी कुणात होते


मोठेपणा जगाला दावावयास स्पर्धा

होतो विवाह छोटा, मोठी वरात होते


काळीज काळजीच्या स्वाधीन जाहलेले 

सारी मुले क्रमाने का दूर जात होते?


ओलांडल्यास रेषा, दावून काय घडते

भय वाल्मिकी ऋषीने भरले स्त्रियात होते


गंगातिरी कधी मी प्रत्यक्ष पाहिले की

उरकून स्नान पापी, टाकीत कात होते


भक्तास मंदिरीही दिसले कुणी न वाली

नवसास पावल्याने याचक सुखात होते


पत्नीसही पणाला लाऊन हारलेल्या

का पांडवास चित्रित केले उदात्त होते


"निशिकांत" एवढा का नाराज आजही तू?

घडले घडावयाचे जे प्राक्तनात होते



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३