Wednesday, August 26, 2020

प्रश्नांसोबती जगलो


जगावे का? कशासाठी? अशा प्रश्नात गुरफटलो
मिळाली उत्तरे नाहीत, प्रश्नांसोबती जगलो

उशाला चार स्वप्ने घेउनी मी झोपतो हल्ली
निराळे विश्व आभासी, जिथे हरवून सापडलो

कुणावर जीत मिळवावी, पशूवत भावना असते
म्हणोनी आरशापुढती उभा राहून मी लढलो

कधी काळी पुढार्‍याचा जरा संसर्ग झाल्याने
मनाला प्रश्न पडतो की कशाला व्यर्थ खरकटलो?

किती चौखूर उधळावेस तू आम्हास आयुष्या!
पळालो खूप तरुणाईत, मावळतीत फरपटलो

कधी पाद्री, कधी मुल्ला, कधी झालो जटाधारी
जगा उपदेश केला पण मनी विषयात बरबटलो

उसास्यांना किती अन् केवढे काबूत ठेवावे?
प्रयत्ने झाकताना वेदनांना, आत गुदमरलो

उठाया लागल्यावरती अताशा बोलती गुडघे
सुरू झाली अता उतरण "चला परतून" पुटपुटलो

मनी "निशिकांत"च्या आले, निघावे दूर तप करण्या
कुणी तपंभग करते का? विचारानेच मोहरलो


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

Monday, August 24, 2020

का अपेक्षा ठेवता तुम्ही ?



कपारींनो मनाच्या का अशा भेगाळता तुम्ही?
मनाजोगेच व्हावे, का अपेक्षा ठेवता तुम्ही?

दवांनो छान आहे की तृणावर जन्मता तुम्ही
कधी जमले न आम्हाला, मजेने डोलता तुम्ही

सुशिक्षित माणसांनो का अशिक्षित एवढे व्हावे!
इलेक्षनच्या दिनी बाहेर सहली काढता तुम्ही

दिल्यावर मत पुन्हा परतून येता पाच वर्षांनी
पुढार्‍यांनो किती अश्वासनांना पाळता तुम्ही

विचारावेत थोडे प्रश्न खडसावून अपुल्यांना
असोनी आप्त का शत्रूप्रमाणे गांजता तुम्ही

पुरे ना वायफळ गप्पा, असे पूर्वज, तसे पूर्वज
नवा इतिहास लिहिण्यासारखे का वागता तुम्ही

समेवर दाद देणे फारसे अवघड कुठे असते?
कधी तल्लीन का होऊन गाणे ऐकता तुम्ही?

जिथे "सा" वर्ज्य आहे, दावता का राग एखादा
म्हणोनी साधकांनो "सा" पहाटे लावता तुम्ही

किती "निशिकांत" ब्रह्मानंद मिळतो रंगता मैफिल!
सलामी देत रसिकाना कधी का वाकता तुम्ही?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३



Saturday, August 22, 2020

कुठे हरवून जगलो मी


कळेना सावलीलाही कुठे हरवून जगलो मी

कुठे मज जायचे होते, कुठे पोंचून जगलो मी


अहं चा कोष, श्रीमंतीस कंटाळून जगलो मी

जगाशी जोडताना नाळ आनंदून जगलो मी


कधी आश्रम, कधी प्रवचन, कधी धुंडाळली क्षेत्रे

मिळाली ना कुठे शांती, तसा उसवून जगलो मी


तिला आहेत सक्षम पंख याची आठवण देता

उडाया सोबतीने लागली, हुरळून जगलो मी


कधी ओलांडला कातळ, कधी रेतीतही फिरलो

ठशांना पावलांच्या मागुती सोडून जगलो मी


पिता वृध्दाश्रमीचा एक चिट्ठी सोडुनी गेला

" कधी काळी मुलांना सावली देवून जगलो मी "


उद्याच्या मृगजळांसाठी कशाला आज गमवावा?

म्हणोनी रोज दारी तोरणे लावून जगलो  मी


पित्याचा त्रास मरणोत्तर मुलांनाही नको म्हणुनी

स्वतःच्या पिंडदानाची क्रिया उरकून जगलो मी


अशी " निशिकांत" ने कली तयारी अश्वमेधाची

हिमालय जिंकण्याचे लक्ष्यही ठेवून जगलो मी



निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३


Friday, August 21, 2020

काय हे झाले कळेना

 वादळांना काय हे झाले कळेना

शांततेशी तह कसे केले कळेना


खेळ सरला, चेहर्‍यावर ना खुशी गम

जिंकलेले कोण हरलेले कळेना


चावडी, देऊळ, शाळाही दिसेना

गाव कोठे येथले गेले कळेना


शायरीमधुनी तुझ्या डोकावते जी

ती नसोनी का तिने छळले कळेना


जिंकल्याचा कैफ इतका दांडगा की

केवढे प्यादे बळी गेले कळेना


आत्मवृत्ताची तशी कोरीच पाने

काय लिहिण्यासारखे घडले कळेना


भेट घ्याया तू सखे येतेस स्वप्नी

आज का तू दार टकटकले कळेना


मी लिहायाला हझल बसलो परंतू

दु:ख घर शोधीत का आले कळेना


तारवटले का असे " निशिकांत " डोळे?

केवढे प्यालास तू प्याले कळेना



निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

Tuesday, August 18, 2020

तडे हे पाडले कोणी?

 मनाच्या तावदानाला तडे हे पाडले कोणी?

खड्यांना आठवांच्या, शांत डोही टाकले कोणी?


कुणाची साथसंगत लाभली तर सोडले कोणी

कुणी उत्साह वाढवला, नि मागे ओढले कोणी


जरी खाते हवामानातल्या बदलास वर्तवते

मनाच्या वादळाला का कधी सांभाळले कोणी?


कसे दोघातले नाते अताशा सैलसर झाले?

विचारा आपुल्याला, घट्ट टाके उसवले कोणी ?


अनाथाचे जिणे जगली तरी का घाट श्राध्दाचा?

मरायाच्या अधी आईस का ना पोसले कोणी?


नको ते नेमके घडते, असे का? सांग आयुष्या

मनाजोगे घडे ज्यांच्या, असे का जन्मले कोणी?


विठूच्या कार्तिकी वारीत जाणवले प्रकर्षाने

प्रवासी जास्त होते अन् जरा भक्ताळले कोणी


न जमते नाचणे ज्यांना तयांचे वाकडे अंगण

म्हणोनी राजकारण क्षेत्र हे लाथाडले कोणी


मनी "निशिकांत" च्या आहे, चढावे ऊंच शिखरावर

असावी ती अशी उंची, जिथे ना पोंचले कोणी



निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३ 


नाराज का झाला?


"रहावे चौकटीच्या आत" भिरकाऊन तत्वाला

जगाया लागल्यावर उंबरा नाराज का झाला?


उद्याची आज का कलीस रे! तरतूद तू वेड्या

उद्याचे सोडुनी मृगजळ, शिकावे आज जगण्याला


नको सांगूस तू थोतांड बाबा प्रवचनामधुनी

कुठे जग चालले आहे, कुठे नेतोस आम्हाला?


म्हणाला मारती धोंडे, तयांना माफ कर देवा

जनाला जे न कळले ते कळाले येशु ख्रिस्ताला


नको रूढी प्रथांचा भार येणार्‍या पिढ्यांनाही

करू या हद्दपारी अंधश्रध्दांची जगायाला


कधी सांगून गोष्टी तर कधी शिकवून आईने

उद्याची नीव ठेवाया, दिले संस्कार बाळाला


सहिष्णू व्हायच्याआधी असावे खूप बलशाली

नसावी मजबुरी बनण्या सहिष्णू दीन दुबळ्याला


कधी सांगून रडगाणे कुणाचे दु:ख का गेले?

असावे ध्यान थोडेसे तरी दबल्या उसास्याला


नको "निशिकांत "आता जास्त भळभळणे कुणासाठी

कधीही एकतर्फी प्रेम देते जन्म दु:खाला




निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९० ९९०२३


 


Wednesday, August 12, 2020

आत डोकावून बघतो--( जुल्काफिया गझल )

 मीच माझ्या आत डोकावून बघतो

वेगळा आतून, बाहेरून दिसतो


कोण जाणे आठवांचे गाव कोठे?

पण तिथे स्वप्नात मी जावून रमतो


या! कपातिल वादळांनो, सज्ज आहे

कातळाचे गोत्र, सरसावून लढतो


लोक म्हणती मी असा अन् मी तसा पण

मी जगाला वाकुल्या दावून जगतो


वादळी इतिहास आहे ज्या कुणाचा

सांजवेळी त्यात तो हरवून बसतो


पेरला अंधार ज्याने जीवनी त्या

ईश्वराला मी दिवा लावून निजतो


वाट चुकली लोक म्हणती पण तरीही

मार्ग माझा फक्त मी निवडून क्रमतो


कौरवांच्या वंवशजांची लोकशाही

पाच पांडव संसदी शोधून थकतो


लागले " निशिकांत " हाती काय तुझिया?

मी वजा माझ्यातुनी होवून उरतो



निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

Saturday, August 8, 2020

जुनी आठवण मनी जागली

 सतार दिडदा कुणी छेडली

जुनी आठवण मनी जागली


काल मनातुन जरी काढली

पुन्हा हजेरी तिने लावली


जोगव्यातली भीक वाढली

अंबाबाई म्हणे पावली!


वृध्दत्वाशी नाळ जोडली

कधी कुणी का कात टाकली?


द्यूत खेळता कोण हारले?

कशास वस्त्रे तिची फेडली?


उध्दाराचे ध्येय गाठण्या

सती अहिल्या शिळा जाहली


प्राक्तन आले ताट घेउनी

चव येण्या, वेदना वाढली


एकनिष्ठ वेदना असावी

पिढी दर पिढी घरी नांदली


प्रेम दावण्या ताजमहल का?

नजरेतुन मी प्रीत दावली


पदर ढाळला की तो ढळला?

मनास का वाळवी लागली?


नकोस तू "निशिकांत"आठवू

दरवळलेली रात्र संपली



निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

Thursday, August 6, 2020

ते खरे की हे खरे?


प्रते खरे की हे खरे?

प्रश्न पडतो वेष्टनातिल पाहिल्यावर चेहरे
हे खरे की ते खरे अन ते खरे की हे खरे?

सुख क्वचित काळीच येते पण तरीही साजरे
दु:ख देते साथ अविरत, वाटते का बोचरे?

लोकशाही भार झाली, आणि जनता खेचरे
संविधानी वाचले हाती जनाच्या कासरे

धनगरांनो आमदारांचे कळप का लपविता?
शोधती ते, कोण देते खावया गुळ खोबरे

का असे म्हणतात सारे वेड मजला लागले?
फक्त त्यांना सांगतो, होऊ नका हो हावरे

मागण्या गेलो तिकिट मी सर्व पक्षांच्यापुढे
खानदानी शोधती ते, ना सुशिक्षित पामरे

वादळांच्या कनवटीला बांधला विध्वंस का?
शोधती नुकसान करण्या फक्त गरिबांची घरे

जिंकल्यावरती पुढारी परतुनी आले कुठे?
फक्त दिल्लीचेच नेते आज त्यांचे सोयरे

नांदते "निशिकांत"खदखद केवढी अंतरमनी
काळजीने काळजाचे वाढतिल अजुनी चरे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

Monday, August 3, 2020

मीच माझा मार्ग आहे शोधलेला


मीच माझा मार्ग आहे शोधलेला
दोष माझा, आज जो आहे भुकेला

जन्मलो मी वाट  बघण्या शेवटाची
भार मी नुसताच झालेला धरेला

शोधले तुजला सखे दाही दिशांना
आज मी शोधेन अकराव्या दिशेला

मंदिराची रामलल्ला का टिका रे!
हाड का नसते कुणाच्याही जिभेला

संसदेचे सत्र असुनी बंद, नेता
भेटण्या लोकांस गावी का न गेला?

मैफिलीच्या शेवटी विझली तरीही
सोस परवान्यात जळण्याचा शमेला

अंगणी लाऊन रोपे झेनियांची
गंध नाही, दोष का द्यावा हवेला

रत्न असुनी भारताचे, ना मिळाला
आजवर सावरकरांना रत्न शेला

का नशा "निशिकांत" करुनी दु:ख सरते?
एक सरला! का पुन्हा भरलास पेला?



निशिकांत देशपांडे. मो,क्र. ९८९०७ ९९०२३

Sunday, August 2, 2020

हसायचे कसे?


दु:ख जाणतो हळूच जोजवायचे कसे
घ्या शिकून कारणाविना हसायचे कसे

नांदते मनात भय तिच्या शिकार व्हायचे
वादळात झोपडीस वाचवायचे कसे?

झेलण्यास संकटे रहा तयार सर्वदा
गप्प बैस वादळा! असे म्हणायचे कसे?

पाठ्य पुस्तके नि शिक्षणात पाहिजे बदल
पांगळ्यास पाठ द्या, नभी उडायचे कसे

शोधुनी अनेक उत्तरे न शोध थांबला
उत्तरात कैक प्रश्न, सोडवायचे कसे?

काल, आज अन् उद्यात आज आवडे मला
भूत काळ अन् उद्यात वावरायचे कसे?

चर्च ना दिसे कुठे पाप सर्व सांगण्या
आपुल्यांसमोर स्पष्ट व्यक्त व्हायचे कसे?

वाटते मला तसे जगावयास ना मिळे
फक्त श्वास घ्यावया जगी रहायचे कसे?

मरगळीतला समाज थंड थंड जाहला
बंडखोर व्हावयास धगधगायचे कसे?


निशिकांत देश्पांडे.मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३