कुणा आळवावे?

 तुला ईश्वरा काय मृगजळ म्हणावे?

मला मीच आहे, कुणा आळवावे?

सुशिक्षित जगी माणसे शोधताना

दिसाव्यात जाती, असे का घडावे?

तशी तूच घे आणि दे पण परिक्षा 

स्वतःनी स्वतःला सदा पारखावे

ठरवतो मनी दु:ख विसरायचे पण

नको तेच का नेहमी आठवावे?

उशा पायथ्याला किती पापराशी!

तरी वाटते का परमपुज्य व्हावे?

लपवण्या खरा चेहरा वेदनांचा

जरा हास्य लिंपावयाला शिकावे

नको श्रावणी, जानवेही बदलणे

नको कर्मकांडातले बारकावे

उदासीस पाचारल्यानेच देवा

मला लागले रे! सुखाला मुकावे

तुझा तूच "निशिकांत" क्षितिजापुढे जा

जिथे धेय नाही तिथे का रमावे?

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--भुजंगप्रयात

लगावली--लगागा X ४

नात्यांना का तडे पाडले?

जे दिसते ते नकारून का उगाच भलते अर्थ काढले?

दोघांमधल्या विश्वासाच्या नात्यांना का तडे पाडले?

रणांगणाची भाषा आता आपुल्यातले करू लागले

शेतकर्‍यांना चिथावून या कम्युनिस्टांनी काय साधले?

भेटायाचे उदासवाण्या लोकांना मी सदा टाळले

संसर्गाने दुर्मुखलेला दिसेन मीही, मना भासले

स्वेच्छा मरणासाठी लढती वृध्द, जयांनी मनी जाणले

हवे जगाला नसून सुध्दा, जगावया मजबूर जाहले

तुझी नि माझी तर्‍हा वेगळी दिसली होती संकटातही

कंबर कसली मी लढावया, तू कोडे देवास घातले

निवडणुका नंतर ठरणारे प्रधानमंत्री ते देशाचे 

टिका कराया विरोधकांनी ते पक्षाचे जरी मानले

नाव जरी मोबाइल आहे, विचित्र त्याची करामत किती!

फोनधारकांचे त्याने पण किती खिळवुनी लक्ष ठेवले!

देवालाही कळते हल्ली, कुठले याचक? भक्त कोणते?

बहुमतातल्या याचकास पण हात कृपेचे सदा लाभले

तिला कसे "निशिकांत"कळावे तू आल्याचे? टक टक कर ना!

दार मनाचे उघडत असते जरी आतुनी तुला वाटले

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वनहरिणी

मात्रा--३२ प्रत्येक ओळीत.

काय झाले वादळाला?

 

काय सांगू काय झाले वादळाला?

का कपातच लागले घोंगावयाला?

वाद होता का न समझोता करावा?

कोर्ट घेते वेळ निर्णय द्यावयाला

एवढी का हाव आभासी जगाची?

का असे विसरून जावे वास्तवाला?

जे न कळते वारसांना पित्रपक्षी

मी भटकतो, जाण आहे कावळ्याला

देव जाणे! देव जाणे! बोलताना

वाटते ना जाण उरली माणसाला

भाव पडतो ज्या ठिकाणी आसवांचा

आळवावे लागते परमेश्वराला

मी तसा निरुपद्रवी होऊन जगलो

पाप पुण्याचा न करता बोलबाला

वृत्त, मात्रा, काफियातच धुंद असतो

विश्व दिसते यातुनी तर शायराला!

पोस्ट केली एक चारोळी नि चर्चा

शोभते का काव्य असले शायराला?

बेफिकिर "निशिकांत" का जगतोस इतका?

पामराची काळजी त्या विठ्ठलाला

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त---मंजुघोषा

लगावली---गालगागा X ३

रेंगाळले कोणी तरी

 

स्पर्शणारे चित्र होते काढले कोणी तरी

चित्रकाराच्या मनी रेंगाळले कोणी तरी

भीक का देशी कृपेची, घे परिक्षा ईश्वरा

स्वाभिमानी, तूच म्हणशिल, भेटले कोणी तरी

आठवांच्या जळमटांशी, सामना केल्या क्षणी

अंतरी माझ्या हळू डोकावले कोणी तरी

घेतल्यावर भैरवी गाण्यास, फर्माइश कशी?

मैफिलीमध्ये अनाडी पोंचले कोणी तरी

पोट भरण्याला निघाले केवढे शहराकडे!

अर्थकारण पार फसले, बोलले कोणी तरी

सत्यवादी शांत, अन्यायास सारे भोगती

पण लढाया, पाहिजे ना पेटले कोणी तरी!

वेस होती गाव होता, मारुती रक्षावया

मॉल बघुनी तेथला, पाणावले कोणी तरी

रथ जगन्नाथा! तुझाही शक्तिशाली तू तरी

माणसांना ओढण्या तो, जुंपले कोणी तरी

सूर विरही पण असा " निशिकांत " तू रमलास का?

वाहता जखमा, मनी गंधाळले कोणी तरी

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त---देवप्रिया

लगावली---गालगागा X ३ + गालगा 

कुणा का दु:ख सांगावे?

 

जगावे हास्य लेऊनी, कुणा का दु:ख सांगावे?

जगी या वेष्टनाच्या मी, कसे कोणास जाणावे?

नभी स्वच्छंद उडताना, किती उन्मुक्त ते रावे!

तयांना काळजी नसते, उद्याला काय जेवावे?

जगाया एकटे उरणे किती अवघड मला ठावे

कधी मी गोष्ट सांगावी, कधी हुंकार पण द्यावे

गराडा भोवती देवा, किती तो याचकांचा रे!

बिचार्‍या भक्त लोकांनी, दुरूनी हात जोडावे

लिहाया केवढा महिमा, कैक कविता तिच्यावरती!

प्रश्न पडतोच भावांना, कुणी आईस पोसावे

जगामध्ये किती या मुखवट्यांच्या मयसभा दिसती

इथे दिसते तसे नसते, भ्रमांचे सर्व देखावे

किती असतात कामे पक्षश्रेष्ठींना महत्वाची!

कधी कोणास हटवावे, कधी कोणास बसवावे

विवशता सर्व घरच्यांची, म्हणोनी जन्मली होती

जुळ्या गर्भात मुलगाही! कसे कन्येस मारावे?

व्यथा "निशिकांत "का छळते, बदलते रंग बघताना?

कधी नेते जनुवधारी, कधी अल्लास प्रर्थावे

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वियदगंगा

लगावली--लगागागा X ४

 

पोसले होते मनी मी गैरसमजांना

पोसले होते मनी मी गैरसमजांना

हे कळाले सर्व माझे दूर जाताना

पाहिले स्वच्छंद पक्षी ऊंच उडताना

काळ्जी नसते उद्याची आज जगताना

वाचले मी देह म्हणजे एक देव्हारा

कोण दिसते मंदिरी या ईश्भक्तांना

वेगळे त्रेतायुगीही फारसे नव्हते

अप्सरा उपभोग्य होत्या नृत्य करताना

चूक का होते कधी केंव्हा निसर्गाची?

एकही दिन पाहिला का वार नसताना

मूठमाती द्यायचे धोरण असूनीही

नोंदवावी जात का मग अर्ज भरताना?

लादतो संचारबंदी माझियावर पण

भरकटे मन नेहमी तू साथ नसताना

लाउनी का झुंबरे येते झळाळी? जर

दाटला अंधार ह्रदयी घोर असताना

लावला "निशिकांत"का रे लेप हास्याचा?

जाणली मी वेदना तू आर्त गाताना

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--राधा

लगावली--गालगागा गालगागा गालगागागा

कसे रडावे?

 

बंद उसासे आत दाबुनी किती धरावे?

अश्रू पुसण्या कोणी नसता, कसे रडावे?

सखे दिलेल्या जखमांचे मी काय करावे?

तूच जखम अन् तूच मलम, का असे असावे?

नकोच मृगजळ मला उद्याचे, आज जगावे

सरल्यानंतर कीर्तिरुपाने म्हणे उरावे !

अस्तिनीतले साप असूदे सभोवताली

सुगंध देण्या चंदन बनुनी अथक झिजावे

लग्नाविन एकत्र नांदणे इतके सोपे!

रेतीवरती नाव लिहावे, पुन्हा मिटावे

मग्न राहतो तारकांसवे त्या चंद्राला

चकोर त्याची वाट पाहतो, कसे कळावे?

श्रीमंतीच्या सापळ्यात स्वेच्छेने शिरलो

कैद भोगतो, पंख असोनी कसे उडावे?

पूर पहाणी करावया आल्या नेत्यांना

गरिबांच्या डोळ्यातिल पाणी का न दिसावे?

काळासंगे चालत असता फरपट होते

म्हणून तू "निशिकांत "आपुल्या आत रमावे

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

ऐकणारा कोण आहे?

 

वादळाची गोष्ट येथे सांगणारा कोण आहे?

भेटला तर, गाव भित्रा, ऐकणारा कोण आहे?

ओळखा घेऊन गोळ्या जागणारा कोण आहे?

आणि झाला आडवा की घोरणारा कोण आहे?

कृष्ण आला धावुनी, हे ठीक झाले, प्रश्न उरतो

पण पणाला पाच पैकी लावणारा कोण आहे?

देव करता अन् करविता वाचण्याला ठीक असते

मायबापाविन मुलांना पोसणारा कोण आहे?

सर्व शास्त्रे, वेद चारी वाचलेले भेटले पण

" कोण आहे मी स्वतः " हे जाणणारा कोण आहे?

बाप मरता, संपदा येईल हाती, आस धरुनी

भोवताली आर्त घिरट्या मारणारा कोण आहे?

फेसबुकच्या वावराने ओळखाया लागलो मी

वाचल्याविन अंगठ्यांना दावणारा कोण आहे?

वाजवावी मंदिरी घंटा नि देवाला पुसावे

सर्व पापी जागती अन् झोपणारा कोण आहे?

वाहता "निशिकांत"ने ओंजळ फुलांची भक्तिभावे

जाणतो हातास दरवळ सोडणारा कोण आहे

निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--व्योमगंगा

लगावली--गालगागा X ४