Thursday, December 24, 2015

वाजवावा का नगारा?


ईश्वराचा वाजवावा का नगारा?
तारणारा तोच होतो मारणारा

हो स्वयंभू कासरा हातात घे तू
देत असतो का कुणी कोणा सहारा?

लाचखोरांचाच सारा दोष नसतो
भ्रष्ट करतो चांगल्यांना चारणारा

राहण्या शहरात आलो अन् विसरलो
शीळ गावी घालणारा रानवारा

रात्र काळोखी असूदे केवढीही
पण दिसावा ध्येयरूपी शुक्रतारा

देव देव्हार्‍यात नाही आज कळले
व्यर्थ केल्या मंदिरांच्या येरझारा

दार उघडे ठेवले असुनी मनाचे
एकटेपण हाच माझा कोंडमारा

भार ना व्हावे कुणावरती म्हणोनी
जाहलो माझी कबर मी खोदणारा

प्रेम का "निशिकांत" मिळते शोधल्याने?
अनुभवावा माय देते तो उबारा


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com




Tuesday, December 15, 2015

विश्व नगारा पिटते आहे


शुध्द हवेचीही कमतरता जरी मानवा छळते आहे
प्रगती केली खूप म्हणोनी विश्व नगारा पिटते आहे

धो धो बरसत पैसा येता भाव वाढती कैक पटीने
असे असोनी तुझे माणसा मुल्य रोज का घटते आहे?

प्रेम जाहले कालबाह्य अन् करार करुनी नांदतात पण
कैफ उतरता तारुण्याचा, कुणी न अपुले उरते आहे

जरी गोंदले तनामनावर संस्कारांचे चित्र गोजिरे
भोगवाद मातला एवढा, चित्त किती भरकटते आहे

करता तप मी देव पावला काय हवे ते माग म्हणाला
तपोभंग करण्यास मेनका ना आल्याचे सलते आहे

न्यायदेवता जरी आंधळी उभी तराजू धरून हाती
कसा निवाडा! कुण्या नटाला माप दिले का झुकते आहे?

अंधाराचा किती दबदबा! लपून बसला सूर्य बिचारा
कुणा न उरली जगी सावली, पूर्व दिशा मावळते आहे

चंगळवादी जीवनशैली नात्यांना ना जागा उरली
उपयोगी मी किती कुणाला? हीच कसोटी ठरते आहे

असा कसा "निशिकांत" जाहला उदासवाणा तुझा चेहरा?
थाट बघोनी काळोखाचा, ज्योत मनीची विझते आहे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Friday, December 11, 2015

माझे हसे झाले


वागल्याने तू अशी, माझे हसे झाले
अन् तुला जे पहिजे होते तसे झाले

वादही होते सखे गेले विकोपाला
समजुतीने बोलल्याने शांतसे झाले

प्रश्न "आ" वासून दिसले फालतू सारे
हे कसे झाले असे अन् ते कसे झाले?

मुखवट्यांची काय ती किमया किती सांगू!
लांडगे जे कालचे, वरुनी ससे झाले

फक्त एखादाच मूषक पूजला जातो
"श्री" कृपेने भाग्य त्याचे छानसे झाले

जाण बघता चिमुरड्यांची वाटते, माझे
नातवानंतर कदाचित बारसे झाले

मी घृणा माझी करोनी फोडले तेंव्हा
एक होता कैक तुकडे आरसे झाले

स्वप्न होते, अष्टपैलू मी हिरा व्हावे
ज्या क्षणी जळलो चितेवर, कोळसे झाले

का असे इर्शाद म्हणता ऐकुनी गझला?
यार हे "निशिकांत" कौतुक फारसे झाले



निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Monday, November 9, 2015

थोडा सैलसा झाला


सरावाने उसास्यांशी घरोबा छानसा झाला
गळ्याला लागलेला काच थोडा सैलसा झाला

कहाणी कातळाची ऐकता दुबळ्या मनालाही
लढा लाटांसवे जिंकावयाचा भरवसा झाला

न आहे भाट अंधारा! तुझे मी गीत का गावे?
तुझे अधिपत्य उखडाया, पुरेसा कवडसा झाला

धरेला चिंबवायाचे तुझे कर्तव्य असुनीही
स्वतःचा श्रावणा रे! शुष्कलेला का घसा झाला?

न मिळणारीच असते गोष्ट इतकी का महत्वाची?
कदाचित देव म्हणुनी माणसांची लालसा झाला

हजारो जन्मती मरती तसा मी जन्मलो मेलो
स्मशानी का उगा म्हणता "असा झाला तसा झाला"

जरी अंधार पांघरला कराया पातके लपुनी
लपावे मी कुठे? माझ्या मनाचा आरसा झाला

तुझा लहरीपणा पाहून बळिराजा निराशेने
दिशेने मृगजळाच्या चालता तो, पावसा! झाला

लिलावाने विकायाचे जरी "निशिकांत"ला ठरले
न बोली लावली कोणी, तरी सौदा कसा झाला?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Monday, October 5, 2015

कुणास दु:खे सांगायाची?


आसवांसही खंत वाटते गालावरुनी ओघळण्याची
सभोवताली कुणी न अपुले, कुणास दु:खे सांगायाची?

ज्यांना ज्यांना जवळ घेतले मायेने, ते दूर उडाले
सखे म्हणोनी इच्छा होते तुझियासंगे भांडायाची

काळ टोचतो, कधी काढतो ओरखडे का दृदयावरती?
घड्याळ दावी काळ म्हणोनी पध्दत काटे असावयाची

कानाडोळा केल्याने का दूर संकटे पळून जाती?
संकटकाळी वेळ खरे तर, असते डोळे उघडायाची

दुरून दिसती घन आकाशी, गर्भवतीसम सुस्त सुस्त पण
वांझोटे नभ विसरुन गेले कला आपुली बरसायाची

नकात शोधू, मी सन्यासी आज इथे तर उद्या कुठेही
बघून परकेपण अपुल्यांचे, मनी न इच्छा स्थिरावयाची

कैद पुजार्‍यांनी केलेला, मंदिरात तो असाह्य आहे
कशास धडपड दुबळ्या देवा समोर माथा टेकायाची?

वयस्क झाल्या कलमेमधुनी सळसळ झरते तरुणाई पण
सुरकुतलेला शायर दिसता चर्चा होते फक्त वयाची

का करसी "निशिकांत" अशी तू वादळासवे हातमिळवणी?
येणार्‍या संकटांबरोबर सवय असावी रहावयाची


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com










Wednesday, September 2, 2015

कर्ज नाही घेतले


जीव तारण ठेवला पण कर्ज नाही घेतले
मी सवर्पण भाव जपला, प्रेम नाही तोलले

ठीक झाले दूर तू गेलीस माझ्या पासुनी
मुल्य तुझिया संगतीचे त्यामुळे मी जाणले

हीर-रांझाची कहाणी वाचुनी भयग्रस्त का?
पाश विरहाचे गळ्याला काचले तर काचले !

आसवांच्या गर्द शाईने लिहावी शायरी
कागदाने ओघळावे, अर्थ कळता त्यातले

पिंपळाचे पान जाळीदार सुकलेले तरी
जागवी हिरवळ मनी अन् गूज गतकाळातले

थांबते का काम केंव्हा? ये, न ये तू पावसा!
आसवांचे ढग बघोनी, मोर दारी नाचले

नाव का वारांगनांना दांभिकांनो ठेवता?
चेहरे त्या सभ्यतेच्या, जाणती बुरख्यातले

नग्न साधू नाहताना, बाटली गोदावरी
कुंभमेळा संपल्यावर हाय! तिजला वाटले

प्राक्तनी जे व्हायचे ते होत असते पण तरी
पूजसी "निशिकांत" पण तू देव का दगडातले?


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Wednesday, August 26, 2015

कपार ओली कशी मनाची?


वठलेल्या वृक्षास लागली, आस कशाला पर्णफुटीची?
शुष्क नांदती भेगा जेथे, कपार ओली कशी मनीची?

"अंधाराशी हात मिळवणी" जगावयाची रीत असोनी
एक कवडसा बनून आली शुक्रतारका निलांबरीची

फक्त खयालानेही तुझिया, सर्व दुरावे दुरावले अन्
चकोर, चंद्राच्या भेटीची प्यास भागली युगांतरीची

मुल्यांचा स्तर जाणण्यास का उगाच सर्वे कुणी करावा?
राजकारण्यामधे बघू या भ्रष्ट कहानी गिरावटीची

शमा पेटल्यावर येणारे पतंग लंपट मजनू सारे !
कशी कळावी गोडी त्यांना मैफिलीतल्या सुरावटीची?

कुणी अंतरी कसेही असो, दिसावयाला सभ्य असावे
चांगुलपण अन् इमानदारी, बाब जाहली सजावटीची

द्वंद्व सारखे चालू असते , काव्यामधुनी काय लिहावे?
चित्र सुखाचे अभासी की व्यथा मनीची खरोखरीची?

पाठ फिरवता पर्जन्याने. शेतकरी चिंतेत परंतू
खुशीत नेते, मदतनिधीतुन, सोय जाहली खिरापतीची

आयुष्याचा हिशोब करता, "निशिकांता"च्या ध्यानी आले
सर्व उडाले, एकलकोंडी सांज भोगतो वजावटीची


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail --- nishides1944@yahoo.com






Wednesday, August 5, 2015

तू हो गंध जाईचा


मी हवा होईन,तू हो गंध जाईचा
दरवळू दे मार्ग अपुल्या वाटचालीचा

जो भ्रमर मधुगंध लुटणे जाणतो त्याला
अर्थ का कळतो समर्पित भाव प्रीतीचा

सोडुनी आकाश रिमझिमतो धरेवरती
ढग भुकेला घ्यावयाला गंध मातीचा

निश्चयाने आसवांना कैद करताना
पाश तुटला वेदनांच्या सावकारीचा

श्वास जेंव्हा थांबतो या देहयष्टीचा
अंत होतो जीवनाच्या साठमारीचा

वाल्मिकी रामायणाचा व्हायचे नाही
का अधी धंदा करू मी वाटमारीचा

वेदना घोंगावते अंतिम क्षणाला पण
काळ असतो डॉक्टरांच्या भरभराटीचा

राज्यकर्त्यांची नकोशी सावली वाटे
खानदानी रोग त्यांना लाचखोरीचा

वेगळेपण सोडले "निशिकांत"ने जेंव्हा
जाहला आहे प्रवासी जगरहाटीचा


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Monday, July 27, 2015

मी ओघळतो


गझलेमधुनी जेंव्हा जेंव्हा दु:ख वाचतो
श्रोते देती दाद परंतू मी ओघळतो

लगावली, काफिया, अलामत यात हरवतो
गझल हातची सुटून जाते, वृत्त पाळतो

मंदिरात वाजवती घंटा भक्त भाबडे
चिरनिद्रेतुन देव तरी ना कधी जागतो

यज्ञ महामृत्त्युंजय केला तरी परंतू
उठता बसता यमराजाचे भय बाळगतो

नसे मोकळा भक्तननांना भेटायाला
पुंडलिकाने दिल्या विटेवर कैद भोगतो

घरून माझ्या निघतो तो सोन्याचा नाही
धूर जाळल्या जुन्या आठवांचा तो असतो

झेप घेउनी जळावयाचे प्राक्तन असुनी
ज्योत पाहता पतंग आनंदे बागडतो

नकोस दावू शेतकर्‍यांना उगा वाकुल्या!
वांझोटा ढग तुला पावसा का आवडतो?

"निशिकांता"च्या गझलांची नायिका म्हणोनी
तुझाच वावर मैफिलितुनी मना भावतो


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com




Tuesday, June 30, 2015

ती खेळून गेली


भावनांशी खेळ ती खेळून गेली
त्या निमित्ताने घरी येवून गेली

मी सुगंधी फूल देता, हासली ती
आपुला दरवळ इथे सोडून गेली

भेटल्या नजरेस नजरा त्या क्षणाला
काळजावर ती छबी गोंदून गेली

थरेथरे तृण पेलुनी ओझे दवांचे
आठवांचा भार ती सोडून गेली

जीवनाच्या सांजवेळी का अचानक?
रामप्रहराची बिजे पेरून गेली

जाणतो वाटा जरी दाही दिशांच्या
आकरावी ती दिशा दावून गेली

ना कधी श्रावण बरसला अंगणी पण
मृत्तिकेला गंध ती देवून गेली

पाहुनी अंधार माझ्या भोवताली
आठवांचे काजवे ठेवून गेली

शांतशा "निशिकांत"च्या ती जीवनी का?
भावनांची वादळे उठवून गेली


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Thursday, June 11, 2015

वाट चालण्या अंधाराची



सांजवलेल्या आयुष्या चल वाट चालण्या अंधाराची
पुरे उजळणी गतकालाच्या वैभवशाली कर्तृत्वाची

भूक, वेदना, पाप, पुण्यही नष्ट जाहले मृत्यू होता
आत्म्याने का वाट बघावी? पिंडदान मिळण्या श्राध्दाची

कुठून आला? कसा मिळवला? प्रश्न केवढे गौण जाहले?
घरात पैसा अमाप असणे, बाब वाटते अभिमानाची

तेल वड्याचे वांग्यावरती काढायाचा प्रघात म्हणुनी
नोकरदारांवरती खटले, सुटका होते पण नेत्याची

आत्मवृत्त मी उगाच लिहिले, पाठ फिरवुनी वाचक गेले
कोण वाचतो भग्न कहाणी पराजिताच्या मनोगताची?

उत्तरार्ध येण्याच्या आधी, पाश तोडले जर असते तर
आली नसती वेळ आज ही अशी शेवटी कण्हावयाची

तू गेल्यावर असे वाटले जीवनात ना राम राहिला!
आज कळाले आठवातही उर्जा असते जगावयाची

गरीब जनता शतदा मरते जगता जगता मरण्याआधी
श्राध्द करावे कुठल्या दिवशी? हीच कसोटी पंचांगाची

बंडखोर "निशिकांत" असोनी, अंगिकारली स्थितप्रज्ञता
मावळताना आस न उरते, जगावयाची, मरावयाची




निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Sunday, May 24, 2015

कालच्या खाणाखुणांचा




शोध घेतो कालच्या खाणाखुणांचा
ओंजळी भरता न आलेल्या सुखांचा

वर्तमानी दाह आहे वास्तवांचा
वाटतो आधार हल्ली आठवांचा

बंद होतो श्वास लाखो स्त्रीभ्रुणांचा
द्यावया नरडीस, तोटा ना नखांचा

पंचतारांकित उभ्या देवालयांनी
भरभराटी काळ केला देवतांचा

वाद मी घालून बुरखे फाडल्याने
जाहलो शत्रू छुप्या संभावितांचा

वेधशाळेचा जसा अंदाज असतो
वाचतो पाढा उद्याच्या भाकितांचा

जे हवे देतोस देवा लाडक्यांना
पण मला आहेर का रे! वंचनांचा

वाव नाही नवविचारांना जराही
दबदबा इतका इथे प्रस्थापितांचा!

हिरवळीचा प्रांत ओलांडून जाता
ऐकला आक्रोश तिथल्या शोषितांचा

प्रश्न सोडवतोच आहे, सांज झाली
शोध नाही संपलेला उत्तरांचा

का असे "निशिकांत" तू मिटतोस डोळे?
बघ कसा जल्लोष चालू आक्रितांचा!


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३.
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Saturday, May 23, 2015

लिहीन नंतर


बेचैनीने मनात माझ्या केल्याने घर
गझल वाटते अता नकोशी, लिहीन नंतर

ठेच लागुनी जिथे भावना बधीर झाल्या
मूक लेखणी झाल्याचे येते प्रत्त्यंतर

नसेल जर का कुणी आपुले, व्यक्त व्हावया
प्रतिबिंबाशी आरशातल्या बोल निरंतर

भिन्न केवढी मुल्यमापनाची परिमाणे !
कोणी म्हणते सभ्य मला तर कुणी बिलंदर

प्राक्तनात जे, झेलावे ते ठरवुन सुध्दा !
बाण जिव्हारी जरा लागता होते घरघर

मोरपंखही टोचतात, त्या श्रीमंतांना
झोपडीतल्या स्वर्गसुखाची जाण ना खबर

एकच मोठे दु:ख भोगतो, तू गेल्याचे
छोट्या मोठ्या दु:खांचे मी सोडले पदर

वेदनेतही समोर येता नवीन वाटा
सरून गेले जगण्या मरण्यामधले अंतर

भग्न चेहरा ! अवघड आहे कयास करणे
कधी तरी "निशिकांत" असावा मस्त कलंदर




निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Saturday, May 16, 2015

जरा विश्राम घ्यावा


जाहले जगणे जरा विश्राम घ्यावा
पिंजर्‍यातिल प्राणपक्षी भुर्र उडावा

कालचे निर्णय जरा बदलूत आपण
तत्व सोडुन भावनांना भाव द्यावा

तळमळे घायाळ सावज आर्ततेने
पारध्याला पण कसा अंदाज यावा?

एक क्षण आलीस अन् गेलीस का तू?
रेशमी गुंता कसा मी सोडवावा?

हासर्‍या जखमात धुंदी ज्यास मिळते
तोच आनंदी खरा उन्मुक्त रावा

आतली खदखद कधी दिसली न कोणा
चेहर्‍याला, हासरा केला गिलावा

मंदिरेही बांधली अन् मस्जिदीही
देव, अल्ला पण तिथे केंव्हा दिसावा?

कामगारांचे लढेही थंड झाले
चळवळीने वृक्ष मोठा उन्मळावा

कोंडमारा का असा "निशिकांत" होतो?
गारदी अपुल्यामधे का सापडावा?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

चाळता पाने स्मृतीची


चाळता पाने स्मृतीची बालपण दिसते मला
गाव हिरवा कंच, शाळा सर्व मोहवते मला

ऐकले गांधी, विनोबा भाग्य माझे केवढे!
सांगता आदर्श त्यांचे, का प्रजा हसते मला?

बाहुला अन् बाहुलीचे खेळ होते रंगले
बाहुली होती जिची ती  रोज आठवते मला

जीवनाच्या वाळवंटी होरपळ असली तरी
बालपणच्या हिरवळीने, ताजगी मिळते मला

प्रेम असते काय याची जाण नाही आजही
जी मनी, नसणे घरी ती, पोकळी छळते मला

तावदाने का मनाची जाहली धूसर अशी?
अंतरी अंधार भरला आज जाणवते मला

रोज नवखीशी वजावट मख्ख होउन भोगतो
बेरजांचा काळ गेला, ज्येष्ठ वय म्हणते मला

वाट काटेरी तरीही ध्येयमार्गी चालतो
पण कधी रक्ताळल्याचे भानही नसते मला

सोडली "निशिकांत"ने का जिद्द लढण्याची अशी?
जि़ंकण्याची वेळ गेली सत्त्य हे कळते मला

निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Friday, May 8, 2015

ते खरे की हे खरे?


प्रश्न "आ" वासून दिसले शोधताना उत्तरे
हे खरे की ते खरे अन् ते खरे की हे खरे?

मीच वेडा शोधतो ईमान का नेत्यांमधे?
कारल्यापासून का मिळतात फणसांचे गरे?

वादळाला शांततेचे एवढे का वावडे?
नांदले एकत्र दोघे तर जगासाठी बरे

राव लोकांना न ठावे जायका जगण्यातला
पाहिली नाहीत त्यांनी जीवनी स्थित्त्यंतरे

स्वप्नपूर्तीच्या क्षणाला जाग का आली अशी?
भग्न हृदयाची कहाणी पापण्यातुन पाझरे

मी भणंगाने लिहावे आत्मवृत्ती काय ते?
कोण धजतो वाचण्याला जीवनाची लक्तरे?

नाव इतिहासात ज्यांचे थोडके, बहुतांश पण
पोट भरण्याचेच ओझे वाहणारी खेचरे

वागतो माणूस हल्ली हिंस्त्र प्राण्यांसारखा
जाहली दुर्मिळ अताशा जंगले अन् वनचरे

तू लिही "निशिकांत" थोडी संहिता आता नवी
"क्षण जसे येतील पुढती, ते करावे साजरे"


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Saturday, May 2, 2015

सूर नाही लागला


तालवाद्ये लावली पण सूर नाही लागला
मैफिलीचा रंग विटका अन् उदासी॑ वाटला

ग्लास भरले, मोकळे केले तुला विसरायला
होश उडता जास्त आठव लागती का यायला?

ज्यात तू नसशील ती मैफिल नको आहे मला
ठीक आहे एकटा फेसाळल्या प्याल्यातला

जीवनी नसणे तुझे अन् पीत माझे बैसणे
लोक चर्चा का? जरी हा अपुल्यातिल मामला

लाडकी आहे सखी अन् मद्यही पण लाडके
संपवायाचा मला मग डाव कोणी साधला?

मी गिलाव्याने नशेच्या लिंपिलेल्या  काळजा
दु:ख आले नेमके लाखो चरे पाडायला

रोज नवखी एक वस्ती पिंजुनी मी काढतो
श्वास सरले पण सखीचा शोध नाही संपला

काळजाचे चित्र मी रेखाटले होते कधी
पण विसरलो बाण घुसलेला तिथे काढायला

पेव का "निशिकांत" फुटले आठवांचे एवढे?
मयकद्याच्या चावडीवर लागला बरळायला


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Friday, April 24, 2015

मी का कुढावे?



व्हायचे ते नेमके झाले म्हणावे
दोष अपुला मानुनी मी का कुढावे?

देवद्वारी फक्त माथा टेकल्याने
"संकटे पळतील" हे का बिंबवावे?

आसवांनो बांध तोडा पापण्यांचे
का कपारींना मनाच्या चिंबवावे?

आज अन् ज्यांचा उद्या अंधारमय, त्या
माणसांनी भूतकाळी झगमगावे

मीच कर्ता आजच्या माझ्या व्यथांचा
प्रश्न माझे निश्चये मी सोडवावे

वेदनांचे चैत्रबन मंत्रावलेले
त्यात जगलो, भाग्य फुलले मी म्हणावे

का असे गुंत्यात नाते गुंतलेले?
काच का इतके मनाला करकचावे?

वाद दोघांचा कसा गेला शिगेला?
का असे उन्मुक्त भरकटतात रावे?

वेगळा "निशिकांत" होता काळ तो पण
संपलेल्याचे किती कौतुक करावे?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com













Friday, April 17, 2015

शहारे मिटावे कसे?



तुझी भेट होता मनी जागलेले हजारो शहारे मिटावे कसे?
चिरंजीव स्वप्ने मनी कोरलेली, अधूरी असोनी जगावे कसे?

सखे ब्रह्मकमळाप्रमाणे उमलणे तुझे एकदा फक्त वर्षातुनी
मनाच्या कपारीत गंधाळलेल्या क्षणांना प्रिये जोजवावे कसे?

किती हासण्याची तर्‍हा वेगळी! तू करावेस घायाळ कोणासही
तरी भोवती घोळका सावजांचा, कळेना तुला न्याहळावे कसे?

जशी चाळली डायरी जीवनाची, तुझ्या पावलांचेच दिसले ठसे
समासातला कोपरा एक माझा, तरी पान माझे म्हणावे कसे?

जरी वादळे लाख आली नि गेली, भिऊनी किनारा न  धरला कधी
तुझा हात आश्वस्थ हातात असता, पुढे ध्येय, मागे वळावे कसे?

तुझ्या चाहुलीने निळे चांदणेही तुझा शोध घ्याया किती लागले!
जगी पौर्णिमेला अंधार झाला, कुठे चंद्र गेला कळावे कसे?

किती रेशमी खास नाजूक नाते, तुझ्या आणि माझ्यातले सांग ना!
ह्ळूवार जपणे न जमल्यास सखये, दवांचे फुलांशी निभावे कसे?

असे पैंजणांना नको वाजवू ना! शिकावेस चालायला तू हळू
तुझ्या चाहुलीने उरी आस उमले, मनाला सखे आवरावे कसे?

कुणी मूर्ख "स्मृतिभ्रंश" वर मागतो का? जसा तुष्टतो देव त्याच्यावरी
म्हणे प्रश्न सुटला "निशिकांत"चा की. "तुला नेहमी आठवावे कसे?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com




Sunday, April 12, 2015

भोगलेल्या वेदनांची



मांडली आरास आहे, भोगलेल्या वेदनांची
तोरणे दारास माझ्या जीवनाच्या लक्तरांची

मेजवानी नित्त्य येथे दु:ख, ओल्या आसवांची
झोप नांदे, ठीक असती स्पंदनेही काळजांची

आमुच्या वस्तीत दु:खांना छटा असते सुखांची
आसवांनीही हसावे रीत इथल्या पामरांची

सुरकुत्यांच्या आड मी आहे कहाणी वादळांची
का दयेची भीक देता? जात माझी कातळांची

कष्टल्याने घाम देई दर्प अंगाला असा की
धुंदतो, मग का असावी ओढ ऊंची अत्तरांची?

कोण धोकेबाज होते? वादळी चर्चा कशाला?
डायरी भिरकावली मी  नोंदलेल्या वंचनांची


सर्व धर्मांनीच अपुले थाटले बाजार इतके!
लूट असते नेहमी भक्ताळलेल्या भाविकांची

तारखेवर तारखा पडतात पण न्यायाधिशांना
जाण नसते अर्जदारांच्या जराही यातनांची

नाव तू "निशिकांत" लिहिशी नेहमी मक्त्यात अपुले
लागते गझलेत चाहुल, का सखीच्या पैंजणांची?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र्क.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com






हृदयी वसंत फुलला



पाऊस आठवांचा धो धो जसा बरसला
मन पल्लवीत झाले, हृदयी वसंत फुलला

रंगात रंगले मी सखया तुझ्या अशी की!
हरवून स्वत्व गेले, पण ताल सूर जुळला

बांधेन राजवाडा अल्पावधीत मी पण
तुझिया मनात घरटे करण्यात जन्म सरला

तू काफिया, अलामत अन् मी रदीफ होता
ईर्शाद मैफिलीचा, तकिया कलाम बनला

माझ्या नभात कोठे, नसतात चंद्र तारे
अंधार पाचवीला का जन्मताच पुजला?

दैदिप्यमान शिखरे इतिहास दावतो पण
शोधून वर्तमानी, विभुती न एक दिसला

आहे किती दरिद्री श्रीमंत वर्ग येथे!
पैशाशिवाय दुसरा, संचय करू न शकला

पुसण्यास भाव गेलो मंडीत अन् कळाले
श्रीमान सत्त्यवादी, बेमोल काल विकला

"निशिकांत" वाट पुढची अवघड जरूर आहे
पण चालणे कुणी का सोडून स्वस्थ बसला?


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com




Wednesday, April 1, 2015

पेलुनी भार पावित्र्या



पार मी वाकलो थकलो पेलुनी भार पावित्र्या
जीवनाचे तरी समजू न शकलो सार पावित्र्या

तुझे का स्वप्न रंगावे समाजाच्या मनी इतके?
दुर्बलांना हवा असतो तुझा आधार पावित्र्या

तुझा फडके जिथे झेंडा, आश्रमी भेटण्या गेलो
काक शिवण्याअधी तेथे बाटली नार पावित्र्या

पाप, खोट्यांस राजाश्रय, तयांचा थाट दरबारी
तुझे दुर्दैव तू व्हावे, आज द्वापार पावित्र्या

कुंभमेळे, पुजाअर्चा, दक्षिणा मोठमोठाल्या
जगाने मांडला आहे तुझा बाजार पावित्र्या

जगी म्हणतात शुचितेला "तुझी ऐशी कि तैशी" का?
तुझ्यावाचून कोणीही ना निराधार पावित्र्या

नेसता वस्त्र भगवे अन् घालता माळ तुळशीची
झाकला निश्चये जातो कसा व्यभिचार पावित्र्या?

मनाला मारुनी जगलो तुझ्याशी नाळ जोडाया
तरी पण प्राक्तनाचा का जाहला वार पावित्र्या?

शोध" निशिकांत "ला होता, पण कुठे भेट ना झाली
दिला निर्जन जरी रस्ता, तुझे आभार पावित्र्या


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com

Tuesday, March 31, 2015

ओळखाया लागलो



संकटांच्या मी मुळांशी शोध घ्याया लागलो
आपुल्यांच्या मनसुब्यांना ऑळखाया लागलो

अंधश्रध्दा पाळणारे लोक लाखो जमवुनी
ज्ञान जे नाही मला ते पाजळाया लागलो

कोणता देतोस पत्ता, राहसी देवा कुठे?
तू जरी नसतोस, मूर्ती मी पुजाया लागलो

गाज होतो सागराची, तर त्सुनामीही कधी
वयपरत्वे मी कपातच वादळाया लागलो

सभ्यतेचा फाटला बुरखा, तसा वेशीवरी
इभ्रतीच्या लक्तरांना वाळवाया लागलो

वर्तमानी खाक होता, शोधण्या हिरवळ जरा
बालपणच्या आठवांना चाळवाया लागलो

अश्वमेधाला निघाले थाट पापाचा किती!
पुण्यसंचय व्यर्थ केला, हळहळाया लागलो

काळजावर कोरलेले नाव का मिटते कधी?
वाहते जखमी उसासे जोजवाया लागलो

बेरका "निशिकांत" हल्ली ईश चरणी लीन का?
संकटी देवास स्मरुनी, आळवाया लागलो


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com








Tuesday, March 24, 2015

मळभ हे हटावे


किती अन् कसे मी खुलासे करावे?
कधी संशयाचे मळभ हे हटावे ?

सदाचार हा शाप झाला जगी या
दुराचार उ:शाप आहे म्हणावे

"जगी सर्वसूखी असा कोण आहे"
धरायास मृगजळ तरी का पळावे?

घरे मोठमोठी, मने त्यात छोटी
मनाचे रितेपण कसे घालवावे?

असे नागडा एक, दुसरा दिगंबर
कुणी इज्जतीला कुणाच्या जपावे?

जरी शक्यता पाय घसरावयाची
तरी चालणे भाग, ध्यानी धरावे

अधी माळ घालायच्या विठ्ठलाची
कसे आवरावे मनाला, शिकावे

महाभारताचा जरी काळ गेला
इथे कौरवाचेच शासन असावे

जुने दु:ख "निशिकांत" विसरून जावे
कढीला शिळ्या का पुन्हा तापवावे?


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Saturday, March 21, 2015

आक्रंदते अता मी


भिंतीत चार घरच्या आक्रंदते अता मी
माझा परीघ थोडा रुंदावते अता मी

मी चौकटीत जगले, पदरात काय पडले?
रूढी परंपरांना लाथाडते अता मी

उध्दार व्हावयाला राघव हवा कशाला?
माझ्या भविष्यरेषा आकारते अता मी

आवाज दाबलेला आहे तरी परंतू
मौनासवेच माझ्या संवादते अता मी

कोठे सराव होता अपुल्यात कौतुकाचा?
मिळता सहानभूती गंधाळते अता मी

नाही रुची कुणाला दु:खास ऐकण्याची
हास्यात बेगडाच्या हिंदोळते अता मी

गझलेतल्या स्त्रियांचा संबंध वास्तवाशी
नसतो कधी समजता, आक्रोशते अता मी

दिसता प्रभात किरणे, अंधारल्या मनाला
आशा धुमारते अन् उल्हासते अता मी

"निशिकांत" ऐकली का दुखरी व्यथा स्त्रियांची?
म्हणतेय स्त्री जगाला विद्रोहते अता मी"


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com








Thursday, March 19, 2015

तो का दुरून गेला?


ओठात गीत ज्याचे, तो का दुरून गेला?
गुंत्यात आठवांच्या मज गुंतवून गेला

होती जरी निवडली, निर्मोह वाट जगण्या
आला वसंतरूपे अन् मंतरून गेला

दु:खे हजार तुमची, साकीस काय त्याचे?
धंदा झकास झाला, जो तो पिऊन गेला

पैलू विभिन्न होते माझ्या तिच्या मनाचे
समजून एकमेका, रस्ता सरून गेला

लपतोय का निखारा? राखेस पांघरोनी
का धगधगावयाला तो घाबरून गेला?

खोटेपणात ज्याचे आव्हान जिंकलेल्या
पाहून मणसांना कोल्हा पळून गेला

रुद्राक्ष घातलेला, भगव्यात नांदणारा
भोगी, स्त्रियांस भोळ्या, गोपी करून गेला

मज सावली मिळाली, अन् बोनसाय झालो
आलेख वाढण्याचा पिग्मी बनून गेला

गंगेस साफ करण्या, चांडाळ धावल्याने
"निशिकांत" पाप धूण्या, पुण्ये करून गेला


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Thursday, March 12, 2015

चूक भयंकर


आक्रोशाला तळातल्यांच्या कमी लेखणे चूक भयंकर
त्यातच असते महान शक्ती समूळ करण्याची सत्तांतर

आम जनांचे बजेट आहे असे सांगती जरी निरंतर
विकास संधी श्रीमंताना, गरिबांवर असते गंडांतर

सभोवताली कुठे दिसेना कुणीच नेता असा धुरंदर
स्वप्नांसाठी रयतेच्या जो झटेल आणाया स्थित्त्यंतर

खूप ऐकले प्रजाजनांनी भाषणातुनी नेतृत्वाला
आस मनाला, वचनपूर्तिचे कधी तरी यावे प्रत्त्यंतर

काम कमी अन् सदैव गोंधळ घालाया नेत्यांना संसद
आमजनांचे प्रश्न घेउनी धरणे द्याया जंतर मंतर

जरी नायिका, नायक यांचे महत्व असते कथानकाला
रंग भराया लागतात ना! छोट्याशा भूमिका अवांतर

चालत होतो बरोबरीने, मनमुटाव ना कधीच झाला
रेल्वेपटरीसमान सोबत, भेटीविन चाललो समांतर

सुशिक्षितांची मूळ समस्या, व्यवहाराविन हुशार सारे
आपसातल्या प्रश्नांसाठी नसे तोडगा फक्त मतांतर

हार कशी "निशिकांत" मनली? लढता लढता वेदनांसवे
प्राक्तनातल्या चित्रपटाचे अजून झाले ना मध्यंतर


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Sunday, February 22, 2015

रीत बदलली होती


हजार वाटातुनी जशी मी वाट निवडली होती
"दोष द्यायचा प्राक्तनास" ही रीत बदलली होती

जिवापाड जपले अपुल्यांना, पण निष्ठुरही झालो
तकलादू नात्यांची जेंव्हा वीण उसवली होती

भोगत आहे सुखशांतीचे वैर सुबत्तेसंगे
उशास धोंडा असता निद्रा शांत लागली होती

खाउन झाल्या ठेचा, तुडवुन खाचा खळगे झाले
पण पायांनी चालायाची प्रथा राखली होती

बुरख्याखाली सभ्यपणाच्या जगताना मानाने
"असून बद, बदनाम नसावे" रीत पाळली होती

विरहवेदना सखे विसरणे अखेर जमले नाही
शेवटच्या श्वासात आठवण का दरवळली होती?

वर्तुळात मी शोधत होतो एक कोपरा माझा
स्वप्ने सारी अशीच वेडी मृगजळातली होती

रियाज केला जीवनगाणे सुरेल गाण्यासाठी
जीवनात जी लय सापडली, पुरून उरली होती

जशी दर्शनी कुस्ती असते तसे प्रेमही झाले
अनुभवता हे "निशिकांता"ची वाट लागली होती


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

पेरुनी गेले जहर


शांत होते, खाक का झाले शहर?
कोण आले, पेरुनी गेले जहर?

सिद्ध करण्या शायरीचा उच्चस्तर
वापरावा लागतो छोटा बहर

बैसलो जेंव्हा लिहायाला हझल
दु:ख आले नेमके शोधीत घर

आपुल्यांनी वैर इतके साधले !
सोडली नाही कुणी कुठली कसर

हारले कौरव तरी पण आजही
द्रौपदीचा ओढला जातो पदर

बातम्या रक्ताळलेल्या एवढ्या!
पेपरातिल कोणते वाचू सदर?

प्रेत दु:खी अंत्ययात्री का असे?
जे नको ते नेमके झाले हजर

मोजक्यांना स्थान इतिहासातले
जन्म मृत्त्यू रोजचे, नसते खबर

एकटेपण रोग इतका त्रासतो
जाहले उपचार सारे बेअसर

आठवेना एकही खासा प्रहर
जाहली निशिकांत"ची जेंव्हा कदर


निशिकांत देशपांडे.मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com



Friday, February 6, 2015

कुणी खास नाही


कसे व्यक्त व्हावे? कुणी खास नाही
जराही दिलासा उसास्यांस नाही

वने संपली दु:ख रामास नाही
पुनर्जन्म झाल्यास वनवास नाही

मुले वेगळी नांदती माय सोडुन
कुणाचा कुणाला तसा त्रास नाही

अपेक्षा कुणापासुनी का करावी?
जिथे आपुला येत कामास नाही

सदा दु:ख अन् वेदना भोगल्याने
भविष्यात मोठी मनी आस नाही

कसा काय शहरात आराम मिळतो?
जिथे घ्यावया मोकळा श्वास नाही

दिखाऊच येथे थवे माणसांचे
जणू झेनियाची फुले, वास नाही

न गोठा न गाई, न बछडे न शेती
कणालाच ठाऊक गोग्रास नाही

करा नाच नंगा खुला माजल्यांनो
अता शाप देणण्यास दुर्वास नाही

कसा काय "निशिकांत" हसतोस इतका?
जरी भोगला मस्त मधुमास नाही

निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com









Wednesday, January 21, 2015

कहाणी ओघळाची


साल सरलेले, कहाणी ओघळाची
ना कुणाला आस आहे पाडव्याची

तू न दोषी, योजना ही प्राक्तनाची
मी गुलामी पत्करावी आठवाची

दार केले बंद मी जेंव्हा मनाचे
आत दिसली खिन्नता सार्‍या जगाची

वास्तवाच्या विस्तवानी पोळलेले
मागती स्वप्ने जराशी गारव्याची

बिल्डरांचा राबता दिसता जरासा
वाढते कळ डोंगराच्या काळजाची

बाण घुसता पारधी जल्लोषले पण
पाहिली तडफड कुणी ना सावजाची

संकटाचा काळ नसतो अवकृपेचा
सावळा घेतो परिक्षा माणसाची

सुरकुत्या पाहून का अंदाज करता?
भूतकाळी लाट होतो सागराची

भाववश "निशिकांत" होणे सोड आता
निर्विकारी शीक शैली कातळाची


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com




का कुणा सांगायचे?


जे मला सोसायचे
का कुणा सांगायचे?

कायदे ठरवेन मी
मी कसे वागायचे

ध्येयपूर्ती हो न हो
निश्चये धावायचे

मृगजळाला प्राशुनी
तृप्त आहे व्हायचे

स्वप्न, पायांचे अधूरे
एकदा घसरायचे

द्रौपदीला आजही
तेच ते भोगायचे

कोरले हृदयावरी
तिज कसे विसरायचे?

जाहले निर्माल्य ते
मन कसे फुलवायचे?

राहिले "निशिकांत"चे
आतुनी उमलायचे


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com










Saturday, January 17, 2015

दार उघडता कशास आता? ( जुल्काफिया गझल )



माया जडली पिंजर्‍यावरी, दार उघडता कशास आता?
उडावयाची उमंग मेली, सक्षम करता परास आता!

बालपणीच्या गोष्टीमधले, कासव होते कधी जिंकले
जुनी काल्पनिक गोष्ट सांगुनी, का दुखावता सशास आता?

बंद पापण्यांमधील जगणे भणंग अन् भयमुक्त असावे
बघा गुलाबी स्वप्ने बेशक, ना आवरता मनास आता

ओल अंतरी जिच्यामुळे ती पोखरते वाळवी प्रमाणे
दात आपुले, ओठ आपुले दोष लावता कुणास आता?

धूळ चारली शत्रूंना अन् अश्वमेध संपन्न जाहला
आपुल्यातल्या वैर्‍यांना का सोडुन, धरता उरास आता

"स्वराज्य माझा हक्क असोनी मिळवीनच तो" सिंहगर्जना
विसरुन पिग्मी नेत्यांनो का अखंड लुटता जनास आता ?

बकाल वस्तीतही पाहिली माणुसकीची प्रचंड हिरवळ
अमीर  निवडुंगांचा वाटे नको राबता जिवास आता

शिक्षणसाम्राटांनी केले बटीक शाळा कॉलेजांना
सरस्वतीच्या समोर भासे कनकदेवता झकास आता

अनेक वाटा, ध्येये दिसली "निशिकांता"ला किती उशीरा!
वृध्दत्वा चल! शांत बसू दे, पुरे ठणकता प्रवास आता


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com