Friday, August 12, 2022

कोणी तरी असावे

 

माझ्या जगात ऐसे कोणी तरी असावे

येता क्षणीच पाणी डोळ्यातले पुसावे


घरट्यात सांजवेळी परतून शांत निघता

स्वप्नात सारखेपण दोघासही दिसावे


प्रेमात अंध झालो असलो जरी तुझ्या मी

अंधत्व दूर करण्या लटकेच तू रुसावे


करणे शिकार माझी हा छंद पाळला तू

जाळ्या शिवाय तुझिया बाहूत मी फसावे


देवा समोर बसलो डोळे मिटून माझे

झालीस मेनका तू तुजवर नजर विसावे


पत्त्यात खेळताना कानून काय नवखे!

बाजी तुझीच असते मी नेहमी पिसावे


म्हणतोय दूर देशी जावे पुन्हा पुन्हा मी

बघण्यास वाट माझी दारात तू बसावे


भेटी अशाच व्हाव्या साधून क्षण बसंती

जग कोण सांगणारे? हसणे किती हसावे


"निशिकांत" सांगतो मी साधा हिशोब आहे

नात्यात आपुल्यांच्या मीपण कधी नसावे



निशिकांत देशपांडे, पुणे. 

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--आनंदकंद

लगावली--(गागाल गाल गागा)x२ 


Sunday, August 7, 2022

हवी पण भाकरी

 

चंद्र होता दावला कोणी तरी

खायला होती हवी पण भाकरी


भाळली कृष्णावरी ती जेवढी

आवडे तितकीच त्याची बासरी


पाचवीला पूजलेली वेदना

वाटते आहे जणू ती सोयरी


मी पुणेरी सांगतो मोठेपणा

फ्लॅट जेथे, कालची ती धायरी


वयपरत्वे छंद असती वेगळे

नाव लिहिले तिजसवे रेतीवरी


राज्य आले पँटचे अन् ड्रेसचे

हरवली पदरारूनी कोयरी


सार माझ्या जीवनाचे हेच की

फक्त पोटाचीच केली चाकरी


आणता गजरा फुलांचा एकदा

गंधाळुनी ती रात्र झाली साजरी


वाटते "निशिकांत"लाही हायसे

फक्त स्वप्नी ती कधी आली जरी



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. नं. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--मेनका

लगावली--गालगागा X २+ गालगा





Sunday, July 24, 2022

फिरकत नाही

 

रक्तामधली साखर खाली उतरत नाही

यत्न करोनी जिभेवरी ती फिरकत नाही


जुनीच पध्दत शासकीय कामाची आहे

चिरीमिरीविन कागद पुढती सरकत नाही


काळा पैसा अमाप झाला जिकडे तिकडे

शुभ्र तोकड्या धनास आता बरकत नाही


देव तेहतिस कोटी होते असे सांगती

पुन्हा व्हावया सेन्सस त्यांची, हरकत नाही


गळ्यात माळा रुद्राक्षांच्या, भस्म कपाळी

उगाच कोणी फुले कुणावर उधळत नाही


ओघळणार्‍या आसवासही तिने रोखले

शल्य मनीचे कधी कुणाला सांगत नाही


आप्तांसाठी जगावयाचे जरी ठरवले

आपुल्यातल्या आज कुणाची सोबत नाही


जरी पेरले क्रत्रिम नभ, अन् भरून आले

मोर तरीही पंख पसरुनी नाचत नाही


काय हवे "निशिकांत" यत्न कर मिळवायाचा

जीवन म्हणजे आत्मसुखाची पंगत नाही



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--अनलज्वाला

मात्रा--८+८+८ =२४


Friday, July 15, 2022

बरे वाटते

 

आठवणींनी मनास माझ्या बरे वाटते

तुझ्या संगती मृगजळातही पाणी मिळते


तारेवरती पोर चिमुरडी उड्या मारते

मला वाटते, तिला न भीती कधी वाटते


असे दबदबा ज्यांचा त्यांचे राज्य संपले

या घटनेवर कोणी रडते कोणी हसते


क्षितिजावरती आपण नांदू वचन दिले पण

कळेचना आकाश धरेला कुठे भेटते


लक्ष ठेवती राजकारणी एक दुज्यावर

कोण कुणाला कधी, कसे अन् कुठे बोलते


दारांना अन् खिडक्यांनाही पडदे आले

कळू मये नेमके कुणाला काय चालते


"मुलगा माझा परदेशी" ही शान संपली

सायंकाळी एकलपण हे अपार छळते


वादावरती पडदा त्यांच्या जरी टाकला

तडजोडीने मनातले का द्वंद्व संपते?


घाल अता "निशिकांत" गवसणी आभाळाला

कोषामध्ये चित्त तुझे का वेड्या रमते?



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. नं. ९८९०७ ९९०२३.

वृत्त--अनलज्वाला

मात्रा--८+८+८=२४


Thursday, June 30, 2022

ढगांना पेरले


वाट बघुनी शेवटी क्रत्रिम ढगांना पेरले

पाहुनी नकली ढगांना, मोर फसुनी नाचले


सासरा सासूस होते ईश्वरासम मानले

देव आला भेटण्या पण ते मला ना पावले


भोवताली केवढा तो आपुल्यांचा घोळका!

एकट्याला सांजवेळी कालच्यांनी सोडले


"दे हरी बाजेवरी" का नव पिढीला सांगता?

कष्ट ना करताच देवाला नवस मी बोलले


पुस्तकीच्या थोर विभुती आज ना दिसती कुठे?

नोंद इतिहासात करण्या ना कुणीही गावले


डायरी लिहिता उमजले "काय लिहिण्या सारखे"?

तेच ते आयुष्य जगलो आणि जगणे संपले


का उगा खुनशीपणा नात्यात दोघांच्या असा?

गौण असतो प्रश्न येथे कोण आधी बोलले


कागदाची नाव होती सोडली मी तुजसवे

ती न आली जीवनी, मृगजळ तरी का भावले


आरशासी बोलणे "निशिकांत" आता बंद कर

वास्तवाला आतल्या त्याने कधी ना दावले



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--देवप्रिया

लगावली--(गालगागा) X३+ गालगा 


Saturday, June 18, 2022

भाग्याच्या वलयात

 भाग्याच्या वलयात जगावे, पटले नाही

तेलाच्या घाण्यात फिरावे, जमले नाही


मिटल्या डोळ्यावरती जेव्हा ओठ टेकले

स्वप्ना मध्ये स्वप्न कसे हे? कळले नाही


शहारलेली काया आता कुठे हरवली?

बधीरतेचे पांघरूण पण हटले नाही


हातामध्ये हात धरोनी चालत असता

भान जगाचे आणि आपुले उरले नाही


जरी कालचे विसरायाचा निश्चय केला

मनातली जळमटे हटवणे जमले नाही


भाग्यालाही भाग्य न कळले, गूढ एवढे!

तरी कुंडली वाचत जगणे सुटले नाही


"निशिकांता"च्या प्रेमाचे वैशिष्ट्य असे की

जरी दुरावा, कुणी कुणावर रुसले नाही




निशिकांत देशपांडे, पुणे.


Wednesday, June 8, 2022

बरोबर चालले होते

 बरोबर चालले होते


कुणी आले कुणी गेले, बरोबर चालले थोडे

म्हणावे आपले ज्यांना , तसेही भेटले थोडे


हुशारी पाहुनी हल्ली मुलांची, खंत जाणवते

जन्मलो का अधी इतका? मनाला वाटले थोडे


मुलांना पोसण्याची एकमार्गी वाट नसल्याने

कधी रागावलो त्यांना, कधी चुचकारले थोडे


उशाला घेतली होती चवड मी कैक स्वप्नांची

कवडसे त्यात जगण्याचे अचानक गावले थोडे


मिळाले काम सरकारी म्हणोनी नाटके केली

बदलली जात केंव्हा तर, कमी वय दावले थोडे


कुणी वंदा कुणी निंंदा मनाला हे शिकवल्याने

खुशी होती जरी मी शोधलेले शिंपले थोडे


कशाला एवढी धडपड उगा काळ्या धनासाठी

कमवले भारकाभर,  त्यातले पण भोगले थोडे


नभांना पाहुनी काळ्या , जरी ते शुष्क वांझोटे

बिचारे मोर हर्षाने तरीही नाचले थोडे


जरी "निशिकांत"ला फसवून गेले आपले सारे

कसा असतो जगाचा न्याय हेही समजले थोडे



निशिकांत देशपांडे,पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वियदगंगा

लगावली--लगागागा X ३



Sunday, May 29, 2022

सांगून आलो

 

निर्जळी आहे असे सांगून आलो

अन् गरीबीला जरा झाकून आलो


व्हायचे ते होत असते पण तरीही

भिक्षुकांना कुंडली दावून आलो


यत्न करुनी गावले नाही कुठेही

शोध क्षितिजाचा जगी घेऊन आलो


शांत जगणे जाहले कंटाळवाणे

आरशासी शेवटी भांडून आलो


ना दिसे ईमान कोठे औषधाला

राज्यकर्त्यांशी जरा जुळवून आलो


चालकांना मंदिरांच्या, मस्जिदीच्या

दे सुबुध्दी नेहमी प्रार्थून आलो


ध्यास होता पाडसांना पाहण्याचा

भेटलो अन् आतुनी उसवून आलो


का असे मृत्त्यूस भीता पामरांनो?

परतुनी जाण्यास तर जन्मून आलो


भक्तिमार्गी काय तू " निशिकांत" केले?

विठ्ठलाशी तार मी जुळवून आलो



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--मंजुघोषा

लगावली--गालगागाX३

Monday, May 16, 2022

ओझरते बघताना

 

यत्न करोनी मनास भक्ती मार्गाला नेताना

शहारलो पण आज सखीला ओझरते बघताना


नकोनकोशी जरी वाटली जन्म तिचा होताना

बांध फुटे का अश्रूंचा ती सासरास निघताना?


वेग वाढतो सायंकाळी घराकडे जाताना

मूर्तिमंत मी प्रेम पाहिले धेनू हंबरताना


अंगत पंगत सुखदु:खाची केली होती आम्ही

झरझरतो का श्रावण नेत्री सारे आठवताना?


हात टेकले देवा पुढती नतमस्तकही झालो

जन्म संपला! कधी न दिसला प्रसन्न तो होताना


सुद्राक्षाची  माळ घतली, टिळा लावला भाळी

पुण्य कशाचे! खळगी भरली ढोंग सोंग करताना


असाल मोठे! बडेजाव का उगा मिरवशी मित्रा? 

दिवाही तसा मोठा होतो, क्षणेक मालवताना


मुल्यांकनही होते कोठे अंतरजालावरती?

फेसबुकवरी फक्त अंगठे! थकतो मी बघताना


डोळे का "निशिकांत" जाहले ओले अंत क्षणाला?

हास्य असू दे ओठावरती पुनर्जन्म घेताना



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. नं. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--लवंगलता

मात्रा--८+८+८+४=२८

Tuesday, April 26, 2022

मैफिल सरता सरता


उत्तररात्री सूर लागला मैफिल सरता सरता

शेवटचे क्षण आयुष्याचे हसेन जगता जगता


वेळ कधी का मागे जाते? प्रवास करते पुढचा

मीच कशाला दु:ख आठवू? आज मितीला नसता


सर्वाचे मी जरी फेडले ऋण पैसा अन् पैसा

हिशोब आईच्या देण्याचा कसा करावा चुकता?


आनंदाश्रू माय ढाळते, बाळ प्रथम उडताना

बाळ न येता जीवन सरते अश्रू पुसता पुसता


बनवायाची पक्वान्नाचे जेवण माय खुशीने

चितळेंचा* शिरकाव जाहला घरात बघता बघता


असून नास्तिक, गुडघ्याच्या व्याधीने आस्तिक झालो

आठवतो मी परमेशाला सदैव उठता बसता


जन्मावेळी नकोनकोशी, हवी हवीशी नंतर

उपभोगाचे साधन झाली विना शिकायत करता


बघावयाला वळून मागे कांही घडले नाही

अंधाराचा एक कवडसा विरला दिसता दिसता


कसा तुला "निशिकांत" कळेना हिशोब इतका साधा?

ओलावा दु:खाचा दे तू, अश्रू गळता गळता



*पुण्यातील प्रसिध्द मिठाईवाले



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--लवंगलता

मात्रा--८+८+८+४=२८ 



Tuesday, April 19, 2022

खंतवजा तक्रार कशाला?

लग्नाविन मस्तीत नांदलो, खंतवजा तक्रार कशाला?

उभार गेला तारुण्याचा, हवा मनी झंकार कशाला?


वर्दळ ज्यांची खूप मंदिरी, याचकांस त्या देव पावतो

ईशकृपेचा भक्त भुकेला, अन्य हवा सत्कार कशाला?


सासू म्हणते मला वाटते सूनही जणू लेक पोटची

मुलगी निघता तिच्या सासरी, निर्झरतो मल्हार कशाला?


या गावाहुन त्या गावाला भटाकायाचे पोट भराया

नवीन गावी तरी चौकशी "आहे का सोनार?" कशाला


सामान्याचे दु:ख मांडण्या माणुसकीची टोच असावी

वृत्त, काफिया, अलामतीचा व्यर्थ हवा भडिमार कशाला?


दान, धर्म, सत्कर्मे केली, सुखी व्हावया पुढील जन्मी

नगदीमध्ये पुण्य ईश्वरा, उधारीत उध्दार कशाला?


"सन्मार्गी लागले सुधारुन" बाल कथांचे सार असावे

पुराणातल्या कथेत असतो दैत्यांचा संहार कशाला?


नवजीवन अन् नवीन मुल्यें किती बदलली बघता बघता

पाप किती मग्रूर जाहले! पुण्य असे लाचार कशाला?


जसे हवे मी तसेच जगलो, खंत न  उरली "निशिकांता"ला

जगेन चुचकारत आयुष्या, शेवटास एल्गार कशाला?



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३ 

वृत्त--वनहरिणी

मात्रा--८+८=८=८=३२

Wednesday, March 23, 2022

उन्हाचे चांदणे होते

 तुझ्या तर आठवानेही उन्हाचे चांदणे होते

अबोल्याशी तुझ्या तेंव्हा जरासे बोलणे होते


अधूरे राहिलेले स्वप्नही रोमांचते पण मी

बघावे ते कसे? जर रात्र सारी जागणे होते


कुठे हरवून साखर झोप गेली गोड स्वप्नांची?

रोग अन् औषधी हो तूच सखये मागणे होते 


 अता स्वप्ने विचारू लागली "झोपेत येऊ का?"

"कशाला आत येऊ का" रितीचे पाळणे होते?


उसाला लागणे कोल्हा जगी या शक्य असताना

कवीच्या सांगण्याने काळजीने वागणे होते


कधी नव्हताच जो शाळेत तो झाला महत्वाचा

हिजाबी देशद्रोह्यांचे गरळ ते ओकणे होते


जसा गज चालतो, तुम्ही चलावे राज्यकर्त्यांनो

विरोधक भुंकती नुसते,  अधीही भुंकणे होते 


उगाचच "लोक म्हणती काय" याची काळजी केली

मनाला मारुनी आले नशीबी नांदणे होते


कशी "निशिकांत" नाही लागली चाहूलही तुजला?

किती जोरात तिचिया पैंजणाचे वाजणे होते!



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वियदगंगा

लगावली--लगागागा X ४

Tuesday, February 22, 2022

पीळ राहतो

 

सुंभ जळाल्यावरती सुध्दा पीळ राहतो

संस्काराने मुले सुधरती! तरी मानतो


नांगरताना शेत रेष तो सरळ ओढतो

सुशिक्षितांना रेघ मारण्या रूळ लागतो


बळिराजा शेतात आपुल्या जगतो, मरतो

वाढिव मिळता वेतन शिक्षित जॉब बदलतो


हंबरताना गाय परतता शेतामधुनी

आर्त हाक आईची माझ्या त्यात ऐकतो


काल आम जे होते सारे मुले विसरली

टपटप घोड्यांच्या टापांना कोण जाणतो?


शुकशुक शुकशुक! हाक ऐकता खिडकीमधुनी

गाल्ली ही बदनाम एवढी! मी घाबरतो


"मजेत आहे " दाखवण्याचा सोस केवढा!

रडगाणेही चाल लावुनी मी गुणगुणातो


परदेशाहुन येणार्‍या सार्‍या पक्षांना

स्थलांतराचे वेळापत्रक कोण सांगतो?


तरूण पोरी बघावयाचा छंद न उरला

मोबाइलला टक लावुन मी पहात असतो


जन्म देवुनी सोडलेस का उकिरड्यावरी?

पाप झाकण्याची ही पध्दत कुठली? पुसतो


मतभेदाविन शांत कसा "निशिकांत"एवढा!

माझ्यामधल्या माझ्यासंगे रोज भांडतो



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--अनलज्वाला

मात्रा--८+८+८=२४


Friday, February 18, 2022

त्यांनाच नाही बोचले

 शालजोडीतून ज्यांना मारले

नेमके त्यांनाच नाही बोचले


लालचीने पाहुनी झुडुपातले

सोडले का आपुल्या हातातले?


बंद दाराआड का जगती असे?

वाटती शेजारचे कैदेतले


पाहता गडगंज पैसा, मग्रुरी

निश्चये असतील ते सत्तेतले


वेळ तुमच्यावर उद्या येईल ही!

का हसावे पाहुनी जात्यातले?


वर्ज्य झाले बोलणे अन् भेटणे

एकटेपण  भोगतो गर्दीतले


संपला महिमा गुरूंचा तो जुना

बायजूच्या* शिक्षकांचे फावले


आड दृष्टीच्या असो सृष्टी जगी

जे दिसे खिडकीतुनी ते आपले


लागले थोडे कळायाला सखे

गूज आता ऐकतो मौनातले


आज शिकवा बालकांनाही कसे?

ओळखावे चेहरे बुरख्यातले


पाहिजे होते तसे जगलो कुठे?

शल्य हे "निशिकांत"चे जगण्यातले


* नवीन शैक्षणिक पोर्टल ज्याची जाहिरात टीव्हीवर नट शाहरुख खान करतो.



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--मिनका

लगावली--गालगागाX२+गालगा 






Monday, February 14, 2022

केवळ व्हॅलेंटाइन

 

कुणी आणला, कुठून आला? प्रेमळ  व्हॅलेंटाइन

तरुणाईला का आवडतो केवळ  व्हॅलेंटाइन?


पूर्व तयारी झाली होती चुंबन दिवसाने

नंतर आले सोसाट्याचे वादळ  व्हॅलेंटाइन


झपाटते का भूत एवढे प्रेमाचे या दिवशी!

पिशाच्च नांदे जिथे तोच हा पिंपळ   व्हॅलेंटाइन


वेग एवढा झेप एवढी या गब्रुची असते!

तोडत येतो संस्कृतिचाही कातळ  व्हॅलेंटाइन


"लव्ह यू" मधली काम वासना जोवर कायम आहे

तिचिया गाली आण्त राहिल ओघळ  व्हॅलेंटाइन


जे बसते! केलेले नसते त्या प्रेमासाठीही

दिवस कशाला हवा घालण्या गोंधळ  व्हॅलेंटाइन


निस्पृह नांदे खेड्यांमधुनी प्रेम आपसामधले

इथे वाहणारा दिसला का खळखळ  व्हॅलेंटाइन?


 व्हॅलेंटाइन बुरा चांगला वर्तनातुनी ठरतो

प्रांजळ अथवा कधीच नसतो ओंगळ  व्हॅलेंटाइन


आवडते "निशिकांत"ला तिच्या आठवात हरवाया

बघून अमुचे प्रेम कापतो चळचळ  व्हॅलेंटाइन



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--लवंगलता

मात्रा--८+८+८+४=२८


Saturday, February 12, 2022

का धास्ती उद्याची?

 

त्रास देते सारखी धडधड मनाची

आज असुनी ठीक, का धास्ती उद्याची


पैंजणांचे वाजणे आणी शहारे

अल्पसंतुष्टीत चव येते सुखाची


शक्य ना झाले निवारा बांधणेही

आस पत्त्याच्याच उरली बंगल्याची


संपते अस्तित्व हे माहीत असुनी

ओढ असते का नदीला सागराची?


पान पिकले मान्य आहे पण तरीही

काय घाई देठ हिरवा झाकण्याची?


टोकराव्या का तिने जखमा दिलेल्या?

रीत कसली आठवण जोपासण्याची?


जाहली नाहीच ओळख जर सुखाची

टोच नसते दु:ख केंव्हा भोगल्याची


सोडल्याविन श्वास अगदी शेवटीचा

संपते ना साठमारी जीवनाची


भेटले "निशिकांत" का आदर्श नेते?

ऐकली सर्दी कधी का बेडकाची?



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--मंजुघोषा

लगावली--गालगागा X ३





Wednesday, February 9, 2022

पुरे हिंदोळणे आता

 

मला माझ्यात राहूद्या, पुरे हिंदोळणे आता

नको शेला, नको पगडी, नको सत्कारणे आता


मनाला छंद जडला रोज गतकालात रमण्याचा

पुरे झाले नकोशा वास्तवाला टाळणे आता


अबोली संस्कृतीची लाट इतकी सदनिकांमधुनी!

पडोसी ऐकतो पडता सुईचे वाजणे आता


जयांनी दोष इतरांचेच होते काढले, त्यांनी

शिकावे आपुल्याही आत पण डोकावणे आता


जसा सुक्रातच्या* बेटावरी गेलो रहायाला

विसरलो आपुल्यांचे रोजचे फुत्कारणे आता


जरी ही नागमोडी वाट जाते माझिया गावा

कुणी जाती न! येणारेच अवघड मोजणे आता


हवे तेथे, हवे जेजे, करा कट पेस्ट केंव्हाही

किती आसान झाले रोज कविता चोरणे आता!


हवा बुरखा कुणाला तर, कुणाला केशरी पटका

शिकायाचे विसरले अन् सुरू का पेटणे आता


युती "निशिकांत"च्या आहे घरी का सर्व पक्षांची?

पुरे कर कुंपणावरती तुझे ते नांदणे आता


* सॉक्रेटिस जो निर्मुनष्य बेटावर राहिला होता.



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वियदगंगा

लगावली--लगागागा X ४

Sunday, February 6, 2022

जशी वयाने वाढलीस तू

 

जन्मापूर्वी जरी जगाला नकोनकोशी जाहलीस तू

तुलाशोधाती मधाळ नजरा, जशी वयाने वाढलीस तू


दुर्गा, चंडी लाख म्हणू दे, कशास यावर भाळलीस तू?

भंपकतेच्या पिंजर्‍यात या स्वेच्छेने का अडकलीस तू?


शिव धनुष्य पेलेले तयाची मुकाट पत्नी जाहलीस तू

मनास मारुन जगावयाची प्रथा अशी का पाडलीस तू?


गरीब गाईची उपमा का तुला हिणवण्या उगाच द्यावी?

सुनिता विल्यम्स, कधी चावला बनून गगनी मिरवलीस तू


"लोक काय म्हणतील?" काळजी  करावयाचा सोस केवढा! 

तुला न कळले कधी रुढींच्या भोवर्‍यामधे हरवलीस तू


बलात्कारिले कुणी तिला तर, तिचीच का बदनामी व्हावी?

नाव सांगुनी नराधमाची, धिंड ना कधी काढलीस तू


सैन्यामध्ये दाखल झाल्या लढण्यासाठी अनेक  महिला

जोहाराची प्रथा निरर्थक! कृतीमधूनी म्हणालीस तू


उशास स्वप्ने घेउन निजशी. कुटुंबातल्या सर्वांची पण

हक्क आपला बघावयाच्या स्वप्नांना पण विसरलीस तू


असे कसे "निशिकांत" जाहले गंधित जीवन तुझे एवढे?

तुझाच दरवळ सखे जीवनी! पूस उमलत्या पाकळीस तू



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वनहरिणी

मात्रा--८+८+८+८=३२

Monday, January 24, 2022

ओझरते बघताना

 

मोह टाळुनी दूर रहावे, प्रयत्न केले नाना

भरकटले मन आज तिला का ओझरते बघताना?


असे वाटले असंगासवे संगही बिघडताना

जणू पाहिला एक कवडसा अंधारी बुडताना


घडावयाचे घडून जाते सत्य हेच असताना

लोक तरी का दिसती इतके मनास कुरडताना


कोण म्हणे जाहला करोना मंजुळशा स्वप्नाला?

असेल रमला लताभोवती विषाणु ऐकत ताना***


साखरझोपेमधील स्वप्ने गोडच असावयाची!

कष्ट्कर्‍यांचे भाग्य उजळते रोज स्वप्न पडताना


चाहुल देती तिची पैंजणे ती आल्या गेल्याची

पैंजण नसता वसंत देई सुचना ती येताना


माझी का डायरी म्हणू मी? सखीच पानोपानी

समासात मी दिसतो केंव्हा केंव्हा वावरताना


इतिहासाच्या पुस्तकातल्या कुठे हरवल्या व्यक्ती?

आजकालचे पिग्मी दिसती फक्त लाच खाताना


ध्यान तुला "निशिकांत" असू दे वास्तव आज मितीचे

गतकालाचा बडेजाव, विसरावा बडबडताना



***लता मंगेश्कर यांना करोना झाल्याची बातमी ऐकून सुचलेला प्रासंगिक शेर



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--लवंगलता

मात्रा--८+८+८+४=२८


Friday, January 21, 2022

कुणी कोणास सांगावे?

 

शहाण्याचीच दुनिया ही, कुणी कोणास सांगावे?

इथे सामोपचाराऐवजी मतभेद ऐकावे


उद्याचे कोण बघतो आजसंगे मौज करताना

सुखाचे वर्तमाना सोबती आयुष्य कंठावे


जरी का गंध वाटप शक्य नसतो पण तरी सखये

फुले तू माळता गंधाळलेले श्वास मी घ्यावे


सुताने स्वर्ग गाठाया निघाले रोमिओ सारे

जरा ढळता पदर का ढाळल्याचे अर्थ काढावे?


थव्यांनो आठवांच्या, दूर जा सोडून क्षण कांही 

प्रभूला, वाटते स्मृतिभ्रंश हे वरदान मागावे


अता ना वाढता दिसतो कुठेही शब्द शब्दाने

अभासी या युगी कोणी कधी प्रत्यक्ष बोलावे?


कशी ही संस्कृती! आम्ही सुशिक्षित फेकतो कचरा

कमी शिकल्या मजूरांनीच रस्ते स्वच्छ ठेवावे


न फुंकर मारण्या कोणी, निखारे सर्व विझलेले

कुणी रुदनास जनतेतील, आक्रोशात बदलावे?


धडा "निशिकांत" घे हा राजकारण खेळण्यासाठी

कुणावर फूल उधळावे, कुणाला खोल गाडावे



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वियदगंगा

लगावली--( लगागागा ) X ४ 

Wednesday, January 19, 2022

तर्‍हा मी ठरवली देवा

 

उद्याची काल मी स्वप्ने उशाला घेतली देवा

भविष्यातील जगण्याची तर्‍हा मी ठरवली देवा


तसा नव्हताच माझा प्राक्तनावर भरवसा केंव्हा

म्हणोनी वाट माझी मीच आहे निवडली देवा


असोनी पोरका, माया मिळाली खूप होती पण

मनाला माय वाटावी, दुजी ना भेटली देवा


पहाटे स्वप्न पडले विठ्ठला तू पावल्याचे अन्

मिठाई ठेवुनी चरणी तुझ्या, मी वाटली देवा


शपथ मी घेतली पण का तुला संशय असा येतो?

दिली सोडून केंव्हाची, खरोखर बाटली देवा


उडायाला निघाली सर्व पिल्ले उंच आकाशी

जरी ते मस्त! आई केवढी व्याकूळली देवा!


अभागी केवढा! माझा दिसे अंधार विझलेला

नसे काळोख म्हणुनी रात्रही तेजाळली देवा


कृपेची का उधारी अन् हवी नगदीत का भक्ती?

अता काळाप्रमाणे दे नवी नियमावली देवा


तसा "निशिकांत" आहे बेरका आणिक कलंदर पण

तुझ्या वारीत त्याने नाळ तुजशी जोडली देवा



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--वियदगंगा

लगावली--( लगागागा )X४



 

Monday, January 17, 2022

काय करावे?

 

अशाश्वतावर लोक भाळले, काय करावे?

चंगळवादी विश्व जाहले, काय करावे?


मनी आडवी आली अन् अपशकून झाला!

म्हणून पुढचे काम थांबले, काय करावे?


शेतकरी पण फसले पाहुन नभ वांझोटे 

कैक मोरही नाचनाचले, काय करावे?


वार जाहले पाठीवरती, वळून बघता

आपुलेच ते सारे दिसले, काय करावे?


विठू! सोडली आर्धी वारी आणि परतलो

तुझे रूप भक्तात भेटले, काय करावे?


ढासळत्या मुल्ल्यांना बघतो निमूट हल्ली

आक्रोशाचे पर्व संपले, काय करावे?


धर्माचे ते प्रतीक असुनी, पाच जणांनी

पणास तिजला तरी लावले, काय करावे?


सोडुन आलो अंगण अन् चौसोपी वाडा

मुलांस कबुतरखाने रुचले, काय करावे?


भयाण शांती तुझ्या घरी " निशिकांत" अशी का?

मुलांविना संभाषण सरले, काय करावे?



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--अनलज्वाला

मात्रा--८+८+८=२४

Tuesday, January 11, 2022

नको छंद स्वप्नात हरवावयाचा

 

करू सामना आजच्या वास्तवाचा

नको छंद स्वप्नात हरवावयाचा


लगडल्या फुलांना सदा प्रश्न छळतो

हवेविन कसा गंध पसरावयाचा?


उधारी जरी माय असते जगाची

तिथे प्रश्न नसतो परत द्यावयाचा


जरा पारदर्शकपणा सोडल्याने

किती, आरसे छान, बनतात काचा!


कसे विघ्नहर्त्यासही विघ्न आले?

करोनात कैदी स्वतः  मंदिराचा


क्षमाशील व्हा! धर्म सारे शिकवती

बनावा तरी प्रश्न का कायद्याचा?


प्रजेला तुम्ही काय देणार सांगा!

तुम्ही रंगवा खेळ सत्तांतराचा


कुणी वार केला छुपा, खंजिराने?

असावा पराक्रम कुण्या आपुल्याचा!


तुला रोज "निशिकांत" का प्रश्न पडतो?

जरा शोध घे ना! कधी उत्तराचा



निशिकांत देशपांडे, पुणे.

मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३

वृत्त--भुजंगप्रयात

लगावली--लगागा X ४