Tuesday, December 30, 2014

दिसावीस तू


शुभ्र चांदणे पांघरलेली, दिसावीस तू
रूपगर्विते नकोस खिजवू चांदणीस तू

किती टवटवी चेहर्‍यावरी आहे तुझिया?
विचार बागेतल्या उमलत्या पाकळीस तू

वसंत नटतो कळ्या फुलांनी, तुला पाहता
श्रंगाराविन वसंतसेना वाटलीस तू

हिशोब कसला प्रेमामध्ये, नफा नि तोटा?
लाख गळूदे टपटप मोती, हसावीस तू

कधी काफिया, रदीफ केंव्हा आशय होउन
गझलांसोबत कलमेमधुनी झिरपलीस तू

प्रपंच माझा जरी फाटका, झेलत दु:खे
हास्य गोंदुनी लाज घराची राखलीस तू

प्रपंच करणे जबाबदारी सार्‍यांची पण
एकटीच का भोई व्हावे पालखीस तू?

प्रेमापोटी भोगलास वनवास तरी का?
शंका घेई राम कदाचित बाटलीस तू

भणंग "निशिकांता"शी नाते निभावताना
ओबडधोबड वाट खुशीने चाललीस तू


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com








Wednesday, December 10, 2014

केशरबागा लावत आहे


आयुष्याच्या उजाड रानी, केशरबागा लावत आहे
व्यर्थ मृगाची वाट पाहिली, मृगजळ आता शिंपत आहे

गंगामाता हिमालयाची प्रवाहताना कुणी मळवली?
आकाशीची गंगा मानव पाप धुवाया मागत आहे

असावीस तू झंझावाती वादळात त्या विनाशकारी
शोध घेत माझ्याच दिशेने वेगाने जे सरकत आहे

दूध, भात अन् साय त्यावरी, बाळ खातसे आनंदाने
माय आजची पिझ्झा, बर्गर, कोक सोबती भरवत आहे

कधी मराठी, कधी इंग्रजी, संस्कृतचीही चर्चा होते
मायबापहो बघा लेकरू धडा कोणता गिरवत आहे

धर्मगुरूंचे वेष वेगळे, सुमार वसती त्यात माणसे
मला न दिसला कुणी असा जो साधू, पाद्री, हजरत आहे

प्रथितयशांनो बंद करोनी  लिखाण, ऐका! भुकेजल्यांचे
आग ओकणार्‍या विद्रोही वाङ्मयातही लज्जत आहे

प्रयत्न फसले संपवायचे, जरी नकोशी, तरी जन्मली
श्वास मोकळा घेणे सुध्दा, तारेवरची कसरत आहे

"निशिकांता"ला पैलतिराची ओढ लागली म्हणून सध्या
"इहलोकीचे पाश तोडणे" काम तो अता उरकत आहे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com






Friday, December 5, 2014

वर्तुळी एकाच अपुला वास आहे


तू त्रिजा अन् मी जरी का व्यास आहे
वर्तुळी एकाच अपुला वास आहे

वास्तवाचे ध्यान ठेवत वागल्याने
फुलविला परिघातही मधुमास आहे

आठवांच्या जळमटांना झाडल्याने
"शांतता लाभेल" मिथ्या भास आहे

नष्टलो ज्या कैक भूकंपात सखये
केंद्रबिंदू तूच हा इतिहास आहे

एक चुकले ! सर्व अपुले मानल्याने
वंचनांची जीवनी आरास आहे

लोकलज्जेस्तव जराशी चाड होती
आज सारे चालले सर्रास आहे

खेचले स्वर्गातुनी, दगडात आता
भाविकांनी कोंडले देवास आहे

राहतो भगव्यात भरण्या पोट माझे
घेतलेला मी कुठे सन्न्यास आहे ?

सत्तरी "निशिकांत"ची उलटून सुध्दा
त्यास हिरव्या शायरीचा ध्यास आहे


निशिकांत द्वेशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com












Friday, November 21, 2014

भूतकाळ तो वाचत असतो


धूळ झटकुनी आठवणींची सदैव पाने चाळत असतो
वर्तमान ना भविष्य ज्याला,भूतकाळ तो वाचत असतो

नवे धुमारे, नवीन पाने फुटावयाचे मोसम गेले
भान ठेउनी ऋतुचक्राचे, आनंदाने वाळत असतो

रुढी प्रथांच्या ठिणग्यांचा का त्रास असावा नव्या पिढीला?
स्वतः ठरवुनी जगावयाचा हक्क मुलांचा मानत असतो

भांडीकुंडी, धुणी बायको करते, पण दारिद्र्य झाकण्या
घरात लक्ष्मी पाणी भरते असे जगाला सांगत असतो

नास्तिकवादी एकच मुद्दा धरून म्हणती "देव दाखवा"
दृष्टीला ना पडे तरीही फुलात दरवळ नांदत असतो

दु:खाचा लवलेश नसावा असे जरी का वाटत असते
हीच अपेक्षा पूर्ण न होता, दाह जिवाचा वाढत असतो

भरून आल्या मेघांचा अन् मोरांचा संबंध नसावा
आनंदी बळिराजा पाहुन मोर कदाचित नाचत असतो.

गर्भामध्ये माय पेलते ओझे ज्यांचे त्याच मुलांना
वयोपरत्वे ओझे होता, काटा ह्रदयी बोचत असतो

विसराळू "निशिकांत" एवढा! विसरुन गेला तुला विसरणे
आठ्वणींचा दोर आजही गळ्याभोवती काचत असतो


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Wednesday, November 5, 2014

कुणी का सांगत असते?


काय वाटते मनी, कुणी का सांगत असते?
म्हणे प्रथांच्या वर्तुळातही लज्जत असते!

कितीक वर्षे जरी लोटली, जखमा ओल्या
पत्र कधी जे लिहिले त्याने, चाळत असते

परदेशातिल मुलांस आई खुशीत दिसते
हास्य पांघरुन अंतरात ती विव्हळत असते

चालत असता वृध्दत्वाच्या वाटेवरती
घालमेल अन् आठवणींची संगत असते

प्लेग्रुपमध्ये प्रवेश कसला? मजूर आई
तरी बिचारे बाळ एकटे खेळत असते

शरीर विक्रय करून वाटे तिला घृणा पण
पोट भराया नटते, गजरा माळत असते

विरहदाह सैनिकास आहे शाप असा की
सीमेवर बर्फाळ असोनी, पोळत असते

सावलीसही नेत्यांच्या ना सज्जन जाती
तिथे गिधाडे अन् कोल्ह्यांची पंगत असते

"निशिकांता"ला मंदिरात पण रुक्ष वाटते
विठू दिसे वारीत, खरी ती रंगत असते


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Saturday, October 25, 2014

एवढे का गुदमरावे?


एवढे का गुदमरावे, भावनांच्या वादळाने
भार हलका होत असतो आपुल्यांशी बोलल्याने

हास्य ओठी आत कावा, मी सखे दुर्लक्ष केले
स्त्रीच "मा" करते "ध"चाही घातलेल्या काजळाने

दाह विरहाचा असा की, वाटले उध्वस्त झालो
पोसले प्रेमांकुरांना आठवांच्या ओघळाने

भावना उद्रेक अपुला का जगाला दाखवावा?
दु:ख का होते कमी ते चेहर्‍यावर गोंदल्याने?

कौल अपशकुनी मिळाला, श्वान रडता कळवळोनी
दोष इतरा, आपुल्यावर भरवसा ना राहिल्याने

भावनांचा कोंडमारा भोगतो जो तोच जाणे
केवढा तो त्रास होतो! नाक साधे चोंदल्याने

आठरा अध्याय गीतेचे मुखोद्गत जाहल्यावर
प्राप्त कसले ज्ञान होते? घोकल्या पाठांतराने

साक्ष इतिहासात मिळते, राज्यकर्ते लाख बदलो
फायदा रयतेस नसतो कोणत्या सत्तांतराने


सागराची लाट तू "निशिकांत" हो विक्राळ इतकी!
आसर्‍यासाठी फिरावे घेत धसका कातळाने


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com







Monday, October 13, 2014

मी खरा कळलोच नाही

आत असते काय चालू? पोच नाही
आरशाला मी खरा कळलोच नाही

केवढी गर्दी दुतर्फा रोमिओंची!
जो हवा वाटे मनाला, तोच नाही

केवढ्या मूर्तीच मूर्ती स्थापिलेल्या
देव म्हणतो मंदिरी रमलोच नाही

भूल थापा देउनी निवडून आलो
अन् पुन्हा जनतेमधे गेलोच नाही

शब्द फसवे, चोपडे शोधू कशाला?
सत्त्य ते सांगावया संकोच नाही

ध्येय जर गाठायचे तर घे भरारी
देव कोणा देत यश घरपोच नाही

माय आली घेउनी चारा परंतू
मोकळ्या घरट्यात दिसली चोच नाही

प्रेम दडलेले तिच्या रागात होते
आग पाखडण्यात दिसली खोच नाही

पांडुरंगाला शरण गेल्या क्षणाला
जीवनी "निशिकांत" उरली बोच नाही


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

नेमका विपरीत जगलो



चेहरा लाऊन नकली, चेहरा लपवीत जगलो
अन् जसा होतो तयाच्या नेमका विपरीत जगलो

नवपिढीला अडचणीचा वाटल्यावर , निश्चयाने
सोडली बैठक घराची, मागच्या पडवीत  जगलो

सातही हप्त्यातले दिन, आठवांचा त्रास तुझिया
आठवा उगवेल नक्की स्वप्न हे रुजवीत जगलो

तू दिलेल्या भळभळीचा छंद होता एवढा की
बैसली खपली कधी तर मी तिला उकरीत जगलो

त्या कधी मागे पुढे तर सोडुनी जाती अचानक
जीवनाच्या भरदुपारी सावल्या तुडवीत जगलो

मूर्तिकाराची कला जोपासली होती अशी की
ठोकरोनी भाग्य रेषा मी मला घडवीत जगलो

चूक माझी की तुझी? हा गौणही पण प्रश्न नव्हता
तो गुन्हा माझाच होता सारखे पटवीत जगलो

स्वर्ग मरणोत्तर मिळावा आस इतकी तिव्र होती !
पाप ना व्हावे म्हणॉनी नेहमी भयभीत जगलो

वावडे "निशिकांत"ला का देवतांच्या मंदिरांचे?
अंतरीच्या विठ्ठलाशी तार मी जुळवीत जगलो


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com










Saturday, October 4, 2014

केवढी आसक्त असते !


वादळे आली नि गेली पण तरी उन्मुक्त असते
आठवांच्या वादळांवर, केवढी आसक्त असते!

जीवनाची सांज असुनी, मोगरा वेणी दिल्यावर
आजही पाहून दर्पण, होत ती आरक्त असते

तू दिलेल्या खोल जखमा, वेगळी त्यांची तर्‍हा की
बैसली खपली तरी साकाळलेले रक्त असते

जास्त मी की तू उचलला भार ही चर्चा कशाला?
नेटका संसार करणे ध्येय हे संयुक्त असते

लाख बेड्या घातल्या अन् डांबले कैदेतही पण
हौस स्वप्ने पाहण्याची अंतरी भयमुक्त असते

प्राप्त का सर्वांस होतो मंच दु:खे सांगण्याला?
बोलुनी अपुल्यास आपण व्हावयाचे व्यक्त असते

हासवाया हासणार्‍या विदुषकांचे दु:ख हे की
हास्यकल्लोळात त्याचे मन बिचारे रिक्त असते

फोन, काँप्यूटर नि किंडल, हातचा मळ नातवांच्या
राहिलो मागे उभयता, टोच इतकी फक्त असते

शोधसी "निशिकांत" का खेड्यातल्या खाणाखुणा तू?
राक्षसी शहरास, गिळण्या गाव रे! उपयुक्त असते


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E mail--- nishides1944@yahoo.com

Monday, September 29, 2014

शांत का झालात इतके ?



वादळांनो शांत का झालात इतके ?
पण कपाच्या आत का तोर्‍यात इतके ?

आव आणती जे कुणी ना गुंतल्याचा
पापण्याच्या आत का भिजतात इतके ?

पाळली, उपदेशली श्रध्दा सबूरी
देवपण त्याचेच का वादात इतके ?

व्हायचे झाले, पुन्हा होणार आहे
ताकही फुंकून का पीतात इतके ?

का भुते घोंगावती आशा धरोनी ?
काय असते एवढे शीतात इतके ?

वृत्त, मात्रा, कायदेही क्लिष्ट असुनी
गुंतती शायर किती गझलात इतके ?

आरशाला हे कधी कळलेच नाही
मुखवटे लावून का फिरतात इतके ?

माळता गजरा सखीने मोगर्‍याचा
मखमली रोमांच का फुलतात इतके ?

जायचे तर जा पुढे "निशिकांत" तूही
गुंतण्याला काय रे! माझ्यात इतके ?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Saturday, September 27, 2014

म्हणे कुठेही दह्शत नाही !

म्हणे कुठेही दह्शत नाही !
धैर्याला का बरकत नाही ?

माणुसकीचे लक्षण आहे
कुणी कुणाला जिंकत नाही

किती आळणी जीवनशैली !
पाय जराही घसरत नाही

तिला मारला धक्का त्याने
प्रवासातली गफलत नाही

व्हाट्स अ‍ॅपवर चोविस घंटे
घरी बोलण्या फुरसत नाही

चंदन झिजते सुगंध देण्या
ढोल आपले बडवत नाही

तिने जगावे मानाने ही
छोटी मोठी कसरत नाही

असो संहिता आचाराची
हवे तसे कर हरकत नाही

शेण चारल्या शिवाय कुठला
कागद पुढती सरकत नाही

शोककथा ही सुशिक्षितांची
एक दुज्याशी सहमत नाही

"निशिकांता"च्या मनात श्रावण
हिरवळ इथली संपत नाही


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishdes1944@yahoo.com

Thursday, September 25, 2014

सहसा जो रुंदावत नाही


घेत भरारी उंच उडावे, असे कुणाला वाटत नाही?
ज्याचा त्याचा परीघ असतो,सहसा जो रुंदावत नाही

पाय भुईवर ठेवत वास्तव जगणार्‍या जागृत लोकांना
भव्यदिव्य स्वप्ने बघण्याचे भाग्य कधीही लाभत नाही

प्रसंग बघुनी कधी नरम तर कधी गरम वागणे असावे
"सदा वाकणे हीच लीनता" तत्व मनाला भावत नाही

पाय घसरण्याच्या भीतीने ग्रस्त जाहलेल्या सभ्यांनो
ध्यान असू द्या रस्त्यावरती ना येताही भागत नाही

करार केला आयुष्याशी हास्य लेवुनी जगावयाचा
दु:ख गाडले खोल अंतरी, डोळ्यातुन ते झिरपत नाही

नवीन व्याख्या समाजातल्या समानतेची अशी असावी
"जोखड मानेवरती ठेवुन कुणी कुणाला जुंपत नाही

मंगळ आला आवाक्यात नि गर्व वाटला. पण त्या दिवशी
राजकारणी युतीयुतीचा खेळखेळण्या लाजत नाही

प्रजातंत्र हे आमजनांच्या कल्याणाचे साधन आहे
राजकारणी नेत्यांसाठी लाच खायची पंगत नाही

एक आठवण पुरून उरली "निशिकांता"ला जगण्यासाठी
मनात वावर, तिचाच दरवळ वसंत सरता संपत नाही


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com









 

Tuesday, September 16, 2014

दु:खासंगे रमलो होतो


पाठ दावली सुखास जेंव्हा, दु:खासंगे रमलो होतो
जन्मभराची साथ मिळाली म्हणून थोडे हसलो होतो

पिऊन मृगजळ भागवायची तहान होती जिद्द एवढी !
अशक्यतेतुन शक्यतेकडे वाटा शोधत जगलो होतो

मीच पायरी जाणत माझी, शुक्रचांदणीमधे न रमलो
तुटून धरतीवर पडलेल्या तार्‍यासंगे जुळलो होतो

ओळख नसता कधी सुखाची, दु:खाचे मग दु:ख कशाला ?
भुकेस कोंडा, निजेस धोंडा तरी सुखाने निजलो होतो

भ्रांत भुकेची असणार्यांना, ओला श्रावण स्वप्न नसावे
घाम गाळुनी टपटपणार्‍या रिमझिमीत मी भिजलो होतो

पुसली जाते, पण रांगोळी काढती किती लक्ष देउनी !
असून शाश्वत मृत्त्यू, जीवन रंगवावया झटलो होतो

सुवर्णयुग अन् उच्चसंस्कृती अभ्यासुन मी कृतार्थ झालो
मुल्यहीनता, देश आजचा, आठवून भेदरलो होतो

टुकार जगलो, मानमरातब जरी मिळाला, किती उशीरा !
कलेवराचा थाट पाहुनी तिरडीवर मोहरलो होतो

हास्य नेहमी "निशिकांता"च्या चेहर्‍यावरी कसे नांदते?
जे आहे ते मस्त मानुनी जगावयाचे शिकलो होतो


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mali--- nishides1944@yahoo.com

Sunday, September 14, 2014

दरवळून टाक ना !



एक प्यास अंतरात, शांतवून टाक ना !
माझिया मिठीत रात्र दरवळून टाक ना !

का असा उगाच बाण मारतोस चहुकडे ?
मार नेम, काळजास भळभळून टाक ना !

कैद आसवास मी किती सख्या करायचे ?
आठवात ये तयास ओघळून टाक ना !

वेदनेतही सुखास शोध शोध शोधले
अन् बजावले मनास "तू हसून टाक ना" !

फैसले विकावयास बैसलेत पंच हे
लाच दे नि न्यायदीप मालवून टाक ना !

"काय जग म्हणेल?" या विवंचनेत त्रस्त का ?
हो भणंग काळजीस ठोकरून टाक ना !

माणसा जुलूम कोठवर किती सहायचे ?
घे मशाल रान सर्व पेटवून टाक ना !

प्रेत विनविते सख्या चिता नकोस पेटवू
झाड वाचवावया, मला पुरून टाक ना !

काफिया, रदीफ अन् खयाल मस्त पाहिजे
शक्य हे असेल तर गझल लिहून टाक ना !


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com




Wednesday, September 3, 2014

शोध घ्याया लागलो


आपुल्यांनी दंश करता, तळमळाया लागलो
सर्पविष त्यावर उतारा, शोध घ्याया लागलो

व्यर्थ असुनी कारमागे श्वान तर पळतेच ना!
मृगजळी स्वप्नी सुखांच्या वावराया लागलो

बाहुला अन् बाहुलीचे लग्न स्मरताना, मनी
बाहुली होती जिची तिज आठवाया लागलो

ना कधी जमले त्सुनामी काळजाची व्हायला
शेवटी तुझिया कपातच वादळाया लागलो

रंगरंगोटी कशाला जीर्ण भिंतीला उगा?
ढासळू दे, मुक्त कर "श्री" गिडगिडाया लागलो

एकटे तुजविन जगाया शक्य ना झाले कधी
आठवांनी मान माझी करकचाया लागलो

नोंद नाही मालकीची, सात बारा हा कसा?
पाहुनी लिव्ह-इन-रिलेशन, गोंधळाया लागलो

मी इबोलाग्रस्त असुनी, धीर नाही सोडला
पण अबोला भोगताना, थरथराया लागलो

संशयी चष्म्यातुनी जग पाहसी "निशिकांत" का?
पोळल्याने दूध फुंकत ताक प्याया लागलो


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Sunday, August 31, 2014

वेळ यावी लागते


काळ आला पण तरीही वेळ यावी लागते
काळही मजबूर आहे, वेळ हेही जाणते

का चुनावाच्या अधी नेतृत्व फसवे वाकते?
एकदा निवडून येता, जात ही उंडारते

राहिले फेडावयाचे पाप गतजन्मातले
संकटांची आज गर्दी, कर्ज वापस मागते

आठवाया काल आहे अन् उद्या योजावया
वास्तवाशी आज जुळणे नाळ अवघड वाटते

कालमहिमा एवढाकी कालची तरुणी अता
झाकण्या वय, सुरकुत्यांना केवढी श्रंगारते!

पापक्षालन आपुले आपण करावे, पण तरी
माणसांची जात का गंगेस कोडे घालते ?

काळ घेतो का परिक्षा कास्तकारांची अशी?
शेत असते कंच हिरवे, तर कधी भेगाळते

जे प्रवाही नांदले ते जिंकले असले तरी
कालओघाच्या विरोधी  हार, विजयी भासते

ठेपला येऊन मृत्त्यू पण तरी "निशिकांत"च्या
श्रावणाचे स्वप्न नेत्री का असे रेंगाळते?


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com








Tuesday, August 19, 2014

सापडलेल्या उत्तरातही


प्रश्नच होते सापडलेल्या उत्तरातही
गुंता सारा जीवनातही, काळजातही

अत्म्यांमध्ये देव नांदतो, खरे तरी पण
अता श्वापदे जंगालातली माणसातही

कथनी, करनी मेळ न खाते वाचाळांची
म्हणून हल्ली राम न उरला प्रवचनातही

अन्नसुरक्षा फक्त मिळाली कागदावरी
निलाजरेपण! शासन करते जाहिरातही

जीवन इतके बत्तर जगलो, आर्त उसासे
ऐकू येती स्मशानातल्या गोवर्‍यातही

धोपट मार्गी सदा चालणे बंद करावे
वृक्ष सरळ तो अधी कापती जंगलातही

प्रेमसरी आईच्या सोडुन, बाकी सार्‍या
सोय पाहुनी झरझर झरती, आटतातही

स्वर्थासाठी दंगल करवुन आग लावती
श्रेय लुटाया संधी दिसते, विझवण्यातही

वीण एवढी घट्ट मनाची, पण ती येता
"निशिकांता"ला मजा वाटते उसवण्यातही


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Friday, August 15, 2014

जाहलेला अस्त आहे


राज्यकर्त्या कौरवांचे मस्त आहे
पांडवांचा जाहलेला अस्त आहे

राजकारण खेळणारा बाप ज्याचा
त्या मुलाचा मार्गही आश्वस्त आहे

लोक मोठे वेळ देती व्यग्र असुनी
काम नसणारेच म्हणती "व्यस्त आहे"

तू दिलेल्या आठवांचा त्रास इतका!
नेहमी एकलपणाने ग्रस्त आहे

शेत राखायास मी खुद लावलेल्या
कुंपणाने पीक केले फस्त आहे

लक्तरांनी वेष्टलेला मी दरिद्री
शासनाच्या धोरणांचा दस्त आहे

पीडितांची कड कुणीही घेत नाही
सोय जो तो पाहुनी नेमस्त आहे

पापक्षालन जी करी सार्‍या जगाचे
तीच गंगा गंदगीने त्रस्त आहे

काळजी "निशिकांत"ची का व्यर्थ करता
जाहला केंव्हाच तो उध्वस्त आहे


निशिकांत देशपांडे. मो. क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Thursday, August 7, 2014

निर्माल्य होउन जायचे


का कुणासाठी उगा उमलायचे?
अन् उद्या निर्माल्य होउन जायचे

बंद ज्येष्ठांनो करा सांगायचे
येथुनी पुढती अता ऐकायचे

कासरा हाती दिला आहे तुझ्या
दावल्या वाटेवरी चालायचे

अंध प्रेमाची मजा लुटल्यावरी
व्यर्थ का डोळे अता उघडायचे?

लावला कबरीवरी कोणी दिवा?
चाहुलीने आत झंकारायचे

तत्व तुमचे का कुणावर लादता?
वागतिल ज्यांना जसे वागायचे

जे मना पटते तसे वागावया
लोक म्हणतिल काय हे विसरायाचे

खोदली मोठी कबर माझ्या मनी
आठवांचे खोल क्षण दफनायचे

तंत्र हे कोणी दिले "निशिकांत"ला?
दु:ख, आनंदे कसे सोसायचे


निशिकांत देश्पांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Wednesday, August 6, 2014

नुसत्याच चर्चा वादळी

 प्रश्न असुनी एवढे का लुप्त झाल्या चळवळी
चालती टीव्हीवरी नुसत्याच चर्चा वादळी

लाख ह्रदयीच्या कपारी, एक नाही मोकळी
साफ मी करतोच आहे आठवांच्या अडगळी

शोधता दिसला तुला का भक्त एखादा तरी?
माय अंबे, पोट भरण्या कैक झाले गोंधळी

नेसुनी साडी जरीची, दोन वेण्या घालता
मॉड पोरींना दिसे ती एक काकू वेंधळी

मारणार्‍या शिक्षकांनी घडवली अमुची पिढी
आत ते मउशार, वरचा पोत होता कातळी

ऐकली कोल्हेकुई पण लक्ष ना तिकडे दिले
रूढवाद्यांच्या मते मी क्रांतिकारी, वादळी

जा तुला जर जायचे तर, वायदा माझा तुला
मोकळी ठेवीन ह्रदयी जीवघेणी पोकळी

शुभ्र कपडे, हास्य ओठी अन् तरी नेते असे
चेहर्‍यावर भारताच्या फासती का काजळी?

वेग पाण्याचा बघोनी थांबसी "निशिकांत" का?
खळखळाटाच्या नदीला खोल नसते पातळी


निशिकांत देशपांडे.मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com










Tuesday, July 22, 2014

शाप पूर्वापार आहे


अंतरीच्या पोकळीचा शाप पूर्वापार आहे
भोवताली घोळका, पण एकलेपण फार आहे

नांदतो एकत्र आम्ही दावणीला बांधल्यागत
गुंतणे त्याला न जमले, ही खरी तक्रार आहे

तो करी कर्तव्यपूर्ती वागताना मजसवे पण
प्रेम मिळण्याची अपेक्षा, पूर्ण का होणार आहे?

जन्मदिन लक्षात ठेउन साजरे केले मुलांचे
"जन्मली मीही असावी" हा विषय बेकार आहे

मी हवी माझ्या घराला फ्रीज अन् पंख्याप्रमाणे
संपली उपयोगिता की, वाटते भंगार  आहे

 बंडखोरी मी कराया लागता समजून आले
चौकटीला तोडणारी आत माझ्या नार आहे

प्रेम पहिले अंकुराया लागण्या आधीच सुकले
आजही तो जीवनाचा काळ हिरवागार आहे

लागला आहे लळा मज रोजच्या अवहेलनेचा
बंडखोरी जीवनाशी नेहमी करणार आहे

वापरू कुबड्या कुणाच्या का सुखामागे पळाया?
हासते मी, वेदनांचा वाटतो आधार आहे

जर तुला "निशिकांत" माया लाभली असती कदाचित
वर्णिले असतेस जीवन "अमृताची धार आहे"


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Sunday, July 13, 2014

खोटे कयास होते


पाऊस यावयाचे खोटे कयास होते
सातत्त्य संगतीचे जमले उन्हास होते

खेळाअधी पराजित शेतीतला जुगारी
त्याला सदैव शिक्षा, मानेस फास, होते

ये यायचे नभा तू किंवा नकोस येऊ
अश्रूत सिंचलेले गतसाल खास होते

बोटे धरून ज्यांना चालावया शिकवले
अडचण घरात माझी का वारसास होते?

मी जन्मलो कधी अन् मेलो कुण्या तिथीला
कसले महत्व दुसरे या तारखांस होते?

जे भटले तयांची प्रतवार छाटणी का?
हेही झकास होते तेही झकास होते

खेड्यात राहिल्याने, विहिरीत डुंबल्याने
अंघोळ बादलीने! हासावयास होते

जो जिंकतो लढाई म्हणती तया सिकंदर
जे हारले तयांचे असणे खलास होते

जे लीन ईशचरणी 'निशिकांत" ते यशस्वी
कौरव दुराभिमानी बसले उशास होते


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Friday, July 11, 2014

आरसा दावावयाची


चेहरा बघुनी, म्हणे तो, जाण येते अंतराची
वेळ आली आरशाला आरसा दावावयाची

मामुली असते अपेक्षा, वाचकांनो! शायराची
वाहवा, इर्शाद, टाळ्या, दाद द्यावी कौतुकाची

अंध असुनी चालताना साथ रात्री कंदिलाची
डोळसांना "मी इथे" ही रीत माझी सांगण्याची

राहिले एकत्र मादी, तर कराराला धरोनी
जीवनी दोघास नव्हती काळजी निभवावयाची

मौलवी, साधू जनांनो थांबवा तुमची दुकाने
योजना बनवा नव्याने माणसांना सांधण्याची

आर्घ्य सूर्याला त्रिकाळी वाहणे मी बंद केले
राज्य अंधारा! तुझे तर आस का उगवावयाची?

आरशा! बघतोस का तू बेगडांच्या मुखवट्यांना?
वेळ आली पारदर्शी माणसांना शोधण्याची

आश्रमीच्या लंपटांची वाचुनी कामांध लफडी
काळजी वाटे मनाला माणसे भक्ताळण्याची

का अशा "निशिकांत" झाल्या पापण्या ओल्या अवेळी?
हास्य, लेवुन आत असते वेदना लपवावयाची


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Friday, July 4, 2014

नाळ जोडावी कशी?


जोडली नाती नवी पण जीर्ण विसरावी कशी?
कालच्यांची आजच्यांशी नाळ जोडावी कशी?

का पिढ्यातिल दोन झाला क्षीण धागा एवढा?
वानवा संभाषणाची रोज सोसावी कशी?

वेगळे होण्यास होती कारणे जुजबी किती?
आठवांशी, सांग तू, मी फारकत घ्यावी कशी?

नोंद दुसर्‍याचीच होती सात बारावर सदा
मालकीविन कष्टण्याची रीत मिटवावी कशी?

ना बडवले ढोल ज्यांनी, जाहिराती ना कधी
विश्वबाजारात गुणवत्ता लकाकावी कशी?

मावळे एकीकडे तर उगवतो दुसरीकडे
सूर्य चाकोरीस विटला, वाट बदलावी कशी?

जाहली चोरी मनाची, त्रास सरला वाटले
चोरणारी काळजातुन दूर सारावी कशी?

भकरीचा चंद्र ज्यांच्या प्राक्तनी नव्हता कधी
पौर्णिमेच्या चांदण्याने भूक भागावी कशी?

तंग का "निशिकांत" सुचला काफिया इतका तुला?
पाच शेरांची गझलही पूर्ण रे! व्हावी कशी?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Saturday, June 21, 2014

एवढी तक्रार आहे


वाहणार्‍या आसवांची एवढी तक्रार आहे
आपुल्यांनी वार केले, मूक का चित्कार आहे?

बंद का संवाद झाला? शांत ही वस्ती मुक्यांची
सांगतो गोष्टी स्वतःला, देत मी हुंकार आहे

बेसहारा बालकांच्या आश्रमाचे बिंग फुटले
रोज माळ्याचा कळ्यांशी चालतो व्यभिचार आहे

देश लुटला मुक्त हस्ते, कोणते सत्कार्य केले?
का तरी तिस्मारखाँचा, योजिला सत्कार आहे

वेस गेली, पार गेला, का तुम्ही शहरतल्यांनो
गाव गिळले, संस्कृतीचा करविला संहार आहे?

पोलिसांनी नोंद केली तत्क्षणी जर का गुन्ह्याची
निश्चये ठाण्यात झाला, त्या अधी व्यवहार आहे

छेडता पोरींस का रस्त्यावरी रे डँबिसांनो?
ज्येष्ठ करता हेच लपुनी, सभ्य शिष्टाचार आहे

जानवे हरवून गेले, बाप संध्याही विसरला
सोहळा व्रतबंध झाला एक सोपस्कार आहे

संकटे घोंघावती पण घोर "निशिकांता"स नाही
वादळांना तोंड देणे, जीवनाचे सार आहे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Wednesday, June 18, 2014

तृप्ती शोधतो आहे


पंचतारांकित चवीला भोगतो आहे
भाकरी पिठल्यात तृप्ती शोधतो आहे

अंतरी भक्ती नसोनी, रोज जगदंबे,
पोट भरण्या जोगवा मी मागतो आहे

का मनाची व्यर्थ केली स्वच्छता इतकी?
आज जो तो चेहर्‍याला पाहतो आहे

मंदिरी जो कैद आहे देव, त्याला मी
का अजूनी सर्वसाक्षी मानतो आहे?

साजरा फादर्स डे करतोस का पोरा?
दान पिंडाचे मृतात्मा मागतो आहे

वाट नाही पाहिली केंव्हा कुणी ज्याची
त्या भणंगालाच मृत्यू टाळतो आहे

रोजचे घटतेच आहे मुल्य पैशांचे
छापल्या नोटात गांधी हासतो आहे

मनसुबे ऐकून घरचे, स्त्री भ्रुणालाही
जन्म श्वानाचा हवासा वाटतो आहे

मुखवट्यांवर भाळला "निशिकांत" इतका की
चोरही साधूच त्याला भासतो आहे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३

Thursday, June 5, 2014

रुसल्यासारखी तू


का अशी दिसतेस रुसल्यासारखी तू?
हास्य ओठी आत सुकल्यासारखी तू

मैफिलीचा सूर असणारी शमा, पण
मंद का जळतेस विझल्यासारखी तू?

जिंकुनी खेळातली हरएक बाजी
का अशी कण्हतेस हरल्यासारखी तू?

चौकटी कोणी ठरवल्या? तोड त्यांना
वाग चंडी मुक्त असल्यासारखी तू

द्रौपदी, सीता, अहिल्या पात्र दुय्यम
का तरी जगतेस रमल्यासारखी तू?

बळ दिले आहे तुला परमेश्वराने
घे भरारी पंख फुटल्यासारखी तू

दीर्घ झालेला सुरू एल्गार, पण का?
श्रीगणेशालाच खचल्यासारखी तू

आस ह्रदयी माझिया दुर्दम्य आहे
एकदा दिसशील हसल्यासारखी तू

काचतो "निशिकांत"ला सहवास जेंव्हा
भोवती असतेस नसल्यासारखी तू


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

















Wednesday, June 4, 2014

स्पष्ट झाले पाहिजे


व्हायचे ते मोकळे अन् स्पष्ट झाले पाहिजे
साथ तू देशील कुठवर हे कळाले पाहिजे

पूर्तता एका अटीची प्रेम करताना हवी
संशयाचे भूत आधी धुम पळाया पाहिजे

राव-रंकातील खाई पेटुनी उठण्याअधी
गाळल्या घामास मोठे मोल आले पाहिजे

दंगलीने पोळल्यांची सांत्वने फसवी किती!
करवित्याचेही विधात्या! घर जळाले पाहिजे

जर वसंताने नटावे आस अंकुरली मनी
वृक्ष जाणे पान शेवटचे गळाले पाहिजे

"दे हरी बाजेवरी" हे तत्व नाही या जगी
सागरी, मोती हवे तर, मज बुडाले पाहिजे

पाप करण्याचा निराळा तर्क आहे हा किती!
स्नान गंगेचे कराया मन मळाले पाहिजे

सार का ज्ञानेश्वरीचे आठवेना शासना?
जे हवे ते ते जनालाही मिळाले पाहिजे

पाश का "निशिकांत" विणले? जे गळ्याला काचती
खेळ सरला या जगीचा, चल निघाले पाहिजे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Saturday, May 31, 2014

वाट बघतो श्रावणाची


ओढ स्वप्ने पाहण्याची
वाट बघतो श्रावणाची

दूर चाहुल पैंजणाची
चलबिचल होते मनाची

तू न येणे एक नांदी
अंतरी कोलाहलाची

लाघवी पाहून हसणे
याद येते निर्झराची

आठवांनीही गवसते
रात्र प्रणयी चांदण्याची

लाट हो येण्याअधी तू
मी कहाणी वादळाची

मी तुझ्या स्वप्नात येता
भेट झाली काजळाची

मी जरी हळवा तुझ्याशी
जात माझी कातळाची

तुजमुळे "निशिकांत" लिहितो
शायरी हिंदोळण्याची


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Friday, May 30, 2014

लढतो आहे एक कवडसा


अंधाराशी लढतो आहे एक कवडसा
प्रकाश उत्सव दिसेल आता मनी भरवसा

पडायचे तर पड किंवा तू नकोस येऊ
अश्रूंनीही तहान शमते अरे! पावसा

जनसेवेचा बुरखा असतो पांघरलेला
नांदत असते ना सरणारी आत लालसा

स्फुल्लिंगाला मतदारांच्या कमी लेखता
मुजोर सत्तांधांचे झाले राज्य खालसा

तोल ढळे पर्यावरणाचा तो नसल्याने
म्हणून का तू गिधाड व्हावे असे माणसा?

विभक्त जगते चंगळवादी कटुंबशैली
कसा मिळाला कोणाकडुनी असा वारसा?

गझल संपली, खयाल सरले, पण ती दिसता
उर्मी येते मनी लिहाया शेर छानसा

नको पालख्या, नकोत दिंड्या रस्त्यावरती
भावभक्तिचा मनात उजळो दीप मंदसा

चीड मनी का "निशिकांता"च्या खदखदणारी?
धृतराष्ट्रासम कसा जगू मी शांत शांतसा?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Thursday, May 29, 2014

बोलायचे आहे मला


मुखवट्यांना निश्चये तोडायचे आहे मला
थांब ना! कांही तरी बोलायचे आहे मला

अल्पआयुष्यी तरी, कांही क्षणांसाठी सही
ब्रह्मकमळासारखे उमलायचे आहे मला

साचलेल्या परिमळाची काय ती उपयोगिता?
गंध पसरायास वारा व्हायचे आहे मला

स्वर्ग नरकाची कुणाला काळजी आहे इथे?
जे मना पटते तसे वागायचे आहे मला

मेणबत्त्या लावल्याने न्याय का मिळतो कधी?
रान उठवायास आक्रोशायचे आहे मला

धावलो मागे सुखाच्या, वश कधी ना जाहले
वेदनांच्यासंगती नांदायचे आहे मला

स्वप्नपूर्तीचीच स्वप्ने दावली ज्यांनी जना
धींड त्यांची काढुनी, फिरवायचे आहे मला

भाकरीची भूक एका, भागली नाही तरी
राष्ट्रगौरव गीत, जन हो! गायचे आहे मला

वागणे "निशिकांत"चे का बेरके अंतःक्षणी?
कैक जन्मी यायचे अन् जायचे आहे मला


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com


Monday, May 19, 2014

परकियांचा घोळका


रात्र सारी व्यस्त गेली, शोधतांना तारका
जी हवी दिसलीच नाही, परकियांचा घोळका

आपुल्यांची खूप गर्दी भोवताली पण तरी
माय आठवताच कळते केवढा मी पोरका!

लोक मोठे ग्रासलेले, भोगती नाना व्यथा
शांत निजतो, स्वप्न बघतो, मी असोनी बारका

चोरट्यांना घाबरावे तू असे का विठ्ठला?
रात्र होता मंदिराचे बंद करसी दार का?

शामची का फक्त होती "शामची आई" कधी?
वाचताना अपुलीही माय दिसते वाचका

पान इतिहासातले का? अन् कुणी द्यावे मला
द्या लिहाया चार गझला एक कागद फाटका

आपुल्या सरताच गरजा, वैद्य मेलेला बरा
पालथी केली बुडवली काम होता द्वारका

चंद्र नसला तर नसूदे रात्र काळोखी तरी
पाहतो मी आवडीने तारकांचा पुंजका

चार पैसे फेकल्याने मोद का मिळतो कधी?
वेदना, गरिबीत कळतो जीवनाचा जायका

मखमली "निशिकांत" धागे का न विणले जीवनी
ना तुला जमल्रे कुणाचा व्हावयाला लाडका


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Saturday, May 17, 2014

निवासी मंदिराचा


देव आहे जो निवासी मंदिराचा
थांगपत्ता त्यास नाही या जगाचा

ऐकुनी आकांत फसल्या सावजाचा
घट्ट झाला पीळ हळव्या काळजाचा

कोपरा द्या एक वृध्दांना घराचा
दावता का मार्ग त्यांना आश्रमाचा

व्हायचे होईल, अज्ञानी जगू द्या
का इशारा आज देता वादळाचा?

"ब्रह्म सत्त्या जगत मिथ्या" जर खरे हे
ध्यास का सर्वास असतो मृगजळाचा?

धन्य देवा, जीवनी भेगाळलेल्या
हक्क आहे पापण्या ओलावण्याचा

मीच पत्ता का असा पुसतोय माझा?
कोण दुसरा शोध घेइल पामराचा?

सोडण्या मागे ठसे पुढच्या पिढ्यांना
शोध माझ्या पावलांना कातळाचा

तोडता "निशिकांत"ने नाते स्वतःशी
"मी" न उरला, जाहला तो विठ्ठ्लाचा


निशिकांत देशपांडे.मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Monday, May 12, 2014

त्राण जराही उरले नाही


पेलत आलो तुझे जीवना ओझे, जगणे जमले नाही
मजा घ्यावया घाम गाळुनी, त्राण जराही उरले नाही

भळभळणार्‍या घावांचेही दु:ख कमी झाले असते पण
गर्दीमधल्या एकानेही जखमांना फुंकरले नाही

पारध होणे हेच प्राक्तनी लिहिले आहे, त्या महिलांनी
सभ्य श्वापदांच्या बुरख्यांना फाडुन का नागवले नाही?

"लोक काय म्हणतील" रोग हा असा ज्यावरी औषध नाही
मुक्त जगावे मनासारखे, जरी वाटले, पटले नाही

शिक्षण घेता कैक दालने नोकर्‍यातली दिसू लागली
सभ्य माणसे बनवायाचे तंत्र पुस्तकी दिसले नाही

खाकीचा खाक्याच निराळा, गरीब ललना भेदरलेल्या
कौरवासवे साटेलोटे, द्रौपदीस वाचवले नाही

जुळ्यातल्या स्त्रीभ्रुणास नसतो गर्भपात हा कधीच धोका
दिवा जगवुनी ज्योत विझवणे, डॉक्टरासही जमले नाही

इमानदारीच्या तुटपुंज्या पुंजीवर मानाने जगलो
एक दाखवा अमीर ज्याने कधी स्वतःला विकले नाही

बुलंद कर "निशिकांत" इरादे, पुन्हा नव्याने जगावयाचे
कोरी पाटी नवा खडू घे, शीक कधी जे शिकले नाही


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E mail--- nishides1944@yahoo.com




Saturday, May 10, 2014

उरले ना भक्तास द्यावयाला


लोळत होती जरी सुबत्ता उशापायथ्याला
गुदमर होते जीवन सरे किती एकट्याला?

सहज बैसलो मित्रांसंगे द्यूत खेळण्याला
मित्र कशाचे? सर्व खेळले डाव जिंकण्याला

तू तू मी मी जगावयाची रीत जाहल्याने
रस्ता झाला खडतर सारा पुढे चालण्याला

बिनबाह्याचा शर्ट घातला थंडी असून सुध्दा
अस्तिनीतल्या सापांपासुन दूर राहण्याला

स्तुतिसुमनांना उधळायाला भाट नेमलेले
धैर्य हवे दरबारामध्ये स्पष्ट बोलण्याला

म्हणत राहिलो चांगभलं, पण लाभ मुठे झाला?
देव कफल्लक उरले ना भक्तास द्यावयाला

एल्गाराला हवी तयारी रक्त सांडण्याची
शिक्षित दिसती चटावलेले चर्चा करण्याला

ध्यास मनाला नको सुखांचा जे येते जाते
बरी वेदना झुळझुळणारी साथ द्यावयाला

"निशिकांता"ला कसा लागला ध्यास विरक्तीचा!
काय राहिले जगात शास्वत जीव गुंतण्याला


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९००७ ९९०२३
E Nail---  nishides1944@yahoo.com








बोलू आपण


अबोल्यासवे आपुल्यातल्या बोलु आपण
संशय वेली का धुमारल्या? बोलू आपण

दु:ख, उसासे, तरी रम्य का आठव इतके?
कपारीस ये काळजातल्या बोलू आपण

प्रवासातली भेट तुझी अन् लाघव हसणे
सरी कशा ग्रिष्मात बरसल्या, बोलू आपण

प्रेम दावण्या ताजमहल का? शहाजहाँच्या
बेगमशी चल थडग्यामधल्या बोलू आपण

जळावयाचे शमा पुरे ना! कौतुक तुझिया
मी ज्या ज्या वेदना भोगल्या, बोलू आपण

नेत्रदान हे श्रेष्ठ कसे पटवून द्यावया
अंधांना डोळसातल्या बोलू आपण

संगत काळ्या रंगाची पण किती झळाळी?
हिरकणीसवे कोळश्यातल्या बोलू आपण

मावळतीचे दु:ख भयानक कळण्यासाठी
वृध्दांशी ये आश्रमातल्या बोलू आपण

दुसरी बाजू नाण्याला असतेच म्हणोनी
सापांशीही अस्तिनीतल्या बोलू आपण

"निशिकांता"चा प्रवास सरला, नवजन्मीच्या
नवीन आशा का पालवल्या? बोलू आपण


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Wednesday, April 23, 2014

इभ्रतीची लक्तरे


काय लपवायास उरले? वापरू का चेहरे?
चावडीवर टांगलेली इभ्रतीची लक्तरे

चेहरा डागाळलेला, आरसा पुसतो तरी
सत्त्य लपलेले प्रकटता, का भरावे कापरे?

जीत माझी ! हारल्यावर पोषणाचा दोष तो
मायबापांच्याच माथी फोडता का खापरे?

वाकली पेलून जनता यक्षप्रश्नांना शिरी
गोठल्या नजरा बघोनी मृगजळी सत्तांतरे

का अपेक्षा बाळगावी? मार्ग दावावा कुणी
निर्मितो प्रश्नास अन् मी शोधतोही उत्तरे

का उद्याच्या काळजीने "आज" गमवावा उगा?
सांजवेळी काळजीविन शांत निजती पाखरे

कायदा फसवा करोनी हक्क अन्नाचा दिला
तरतुदीतुन चोर खाती तूप, साखर, खोबरे

शोधता आदर्श विभुती, भेटला अंधार का?
पुस्ताकातिल माणसांची तळपली संवत्सरे

वेदनांशी गाढ मैत्री केवढी "निशिकांत"ची?
पाहुनी दु:खोत्सवाला, लोक म्हणती "बाप रे!"


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Saturday, April 19, 2014

उत्सव करावा वेदनांचा


साजरा उत्सव करावा वेदनांचा
मार्ग चालावा खुशीने कंटकांचा

दूर जाणे आपुल्यांचे पचवले मी
कीस पाडावा उगा का कारणांचा?

दु:ख वठल्याचे कधी झाडास नव्हते
खिन्न गेल्याने थवा तो पाखरांचा

स्वप्न जो बघतो तयाला ध्येय दिसते
का करावा रोज पिच्छा मृगजळांचा?

चांगले क्षण कोंदले ह्रदयात माझ्या
वाचतो केंव्हा न पाढा वंचनांचा

भेदरावे का तिने गर्दीत दिवसा?
त्रास आहे माणसातिल श्वापदांचा

जो बळी तो कान पिळतो, न्याय इथला
रान पेटेना, जमाना भेकडांचा

देह केला दान मी का? काय सांगू?
खर्च कोणा परवडेना लाकडांचा

गुंतणे "निशिकांत"ला जमले न केंव्हा
प्रेमही व्यवहार येथे बेरजांचा


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Thursday, April 17, 2014

जाहला अतिरेक आहे


जीवनी नाना कळांचा जाहला अतिरेक आहे
ठसठशीला थांबवाया, वेदनांचा शेक आहे

श्रीगणेशालाच अश्रू दु:ख येता का गळावे?
भोगले तो खेळ नाही, फक्त नाणेफेक आहे

सभ्यतेच्या मुखवट्याला सोडता सारे म्हणाले
आज जो पदभ्रष्ट दिसतो, कालचा तो नेक आहे

आगतिकता माणसाला कुरतडोनी षंढ करते
मी जरी स्थितप्रज्ञ दिसतो, अंतरी उद्रेक आहे

काय म्हणतिल लोक याची काळजी मी सोडल्याने
कोंडलेला श्वास आता मोकळा एकेक आहे

पीक का आश्वासनांचे पाच सालाबाद येते?
कार्यवाहीची न चर्चा, फक्त फेकाफेक आहे

पाहिले लाखो लुटारू अन् लुटारूंचे लुटारू
पक्ष त्यांचे वेगळे पण ध्येय "चरणे" एक आहे

माय ल्योकाची शिजेना दाळ हल्ली फारशी अन्
राजकारण सावराया येत घरची लेक आहे***

चीड "निशिकांता"स आहे राज्यकर्त्या श्वापदांची
लाळघोट्यांचा तयांना रोजचा अभिषेक आहे


***हा शेर सध्याची राजकीय परिस्थिती सांगणारा आहे. माझा इशारा कोणाकडे आहे हे सूज्ञ श्रोत्यांनी ओळखून घ्यावे.


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com







Wednesday, April 16, 2014

व्हायचे होऊन गेले


कोण डोकाऊन गेले?
आत गंधाळून गेले

फक्त भासाने सखीच्या
चांदणे बरसून गेले

पैंजणाच्या चाहुलीने
अंग रोमांचून गेले

एकट्या वेड्या मनाला
स्वप्न चुचकारून गेले

काचणार्‍या काळजाला
कोण झंकारून गेले?

आपुले जे काल होते
आज का टाळून गेले?

आठवांचे झुंड सारे
एकदम सोडून गेले

वास्तवाच्या वेष्टनावर
लोक का भुरळून गेले?

का असे "निशिकांत" अश्रू?
व्हायचे होऊन गेले


निशिकांत देशपांडे.मो. क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Tuesday, April 15, 2014

मी सरणारा नाही


खेळ जीवना खेळ तुझे , मी घाबरणारा नाही
संकटातही उरेन पुरुनी, मी सरणारा नाही

खाचा, खळगे, अंथर काटे जीवनमार्गी माझ्या
ध्येयदिशेने चालत असतो, मी थकणारा नाही

आयुष्याचे ओझे पेलत आनंदाने जगतो
भार तुझा तू टाक जीवना, मी झुकणारा नाही

घाव छनीचे मीच मारतो भाग्य घडवण्या माझे
जन्मकुंडली, ग्रहतार्‍यांना मी बघणारा नाही

गाज भयंकर, असो त्सुनामी सागरास मी भिडतो
घेत काळजी किनार्‍यावरी वावरणारा नाही

मैफिल माझी, गायन माझे, सूर, सुरावट माझी
साथ द्यावया सारंगी मी वाजवणारा नाही

शाश्वत असती फक्त वेदना, मैत्री त्यांच्यासंगे
क्षणभंगुरशा सुखात केंव्हा मी रमणारा नाही

तू पारांगत जरी जीवना द्यूत खेळण्यामधला
मीच जिंकतो, कधी हारता डगमगणारा नाही

"निशिकांता"ची जिद्द केवढी! पुढे पुढे जाण्याची
समोरच्याला ठेच, शहाणा मी बनणारा नाही


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com






Saturday, April 5, 2014

पडझड झाली


बघता बघता आयुष्याची पडझड झाली
उरलेली का वाट एवढी अवघड झाली?

पांथस्थांचा वृक्षतळीचा वावर सरला
जशी हरवली छाया जेंव्हा पतझड झाली

भेट न होता श्रावण गेले कैक कोरडे
आठवणींची पुरचुंडीही अवजड झाली

शब्द पडू तू दिलास नव्हता खाली केंव्हा
कुजबुज माझी आज तुला का बडबड झाली?

सोडलीस तू साथ होवुनी निर्विकार, पण
माझ्या ह्रदयी ठोके चुकले, धडधड झाली

नको उधारी, नकोच आता हिशोब कसले
सैल केवढी आपुल्यातली सांगड झाली !

तारेवरची कसरत असते जीवन जगणे
पाय कुठे अन् कसा घसरला ! गडबड झाली

नेत्यासम ढग करून गेले फक्त वल्गना
टिपूस ना पाण्याचा, नुसती गडगड झाली

घरचे सोडुन, नवीन कुरणे चरता चरता
"निशिकांता"च्या आयुष्याची परवड झाली


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Thursday, April 3, 2014

अवघड असते


दार मनाचे बंद ठेवणे अवघड  असते
कुणी आपुले नसता जगणे अवघड असते

रोज मुखवटे वेगवेगळे लावुन जगता
आरशासही सत्त्य उमगणे अवघड असते

लाख करू दे कैद पापण्यामधे तरीही
निरोप घेता ना ओघळणे अवघड असते

हवे नको ते आत्मचरित्री ठरवुन लिहिता
वास्तवदर्शी चित्र रंगणे अवघड असते

सॉक्रेटिसचे निर्मणुष्य बेटावर जगणे
वाचायाला मस्त, भोगणे अवघड असते

शब्द बेगडी भुरळ पाडती जिवास इतकी!
काय चालले मनात कळणे अवघड असते

डेरेदाखल जरी जाहल्या पुन्हा वेदना
हसत जगावे, सदैव रडणे अवघड असते

निवडणुकांचे घमासान चालू असताना
कोण मित्र, शत्रू ओळखणे अवघड असते

बोट मधाचे, जाहिरनामे भुरळ घालती
पिऊन मृगजळ तहान शमणे अवघड असते

गेल्यावरती सखी कळाले "निशिकांता"ला
मनास हळ्व्या किती रिझवणे अवघड असते


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Monday, March 24, 2014

पीळ ना जळे


सुंभ जळाले, पीळ ना जळे
गतवैभव का अंतरी छळे ?

कुणी न पुसतो कुणास पण का?
पोरांसाठी जीव तळमळे

राजहंस मी शोधशोधले
राजकारणी सारे बगळे

झाड लावले, कुणी पोसले?
कोण चाखती गोमटी फळे?

किनार्‍यावरी बसणार्‍यांना
कशी कळावी गाज, वादळे?

हात, कमळ अन् सफेद टोपी
वाटत नाही कुणी वेगळे

हवी देणगी, देव हरवला
जनीसोबती दळण जो दळे

परके करती वार, आपुले
केसाने का कापती गळे?

"निशिकांता" हा न्याय जगाचा
खुशी कुणाला, कुणी तळमळे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

Saturday, March 22, 2014

भरकटल्या प्रवासांची

जिथे होती गुन्हेगारास भीती रामशास्त्र्यांची
तिथे का रोखलेली वाट आहे लोकपालांची ?

कुणा निवडून द्यावे? जर उभी जत्रा लबाडांची
कधीपासून लुटते देश ही टोळी गिधाडांची

कितीशा पंचवार्षिक योजना आल्या तशा गेल्या
तरी चालूच भटकंती भुकेसाठी बिचार्‍यांची

जसा पाऊस  आला आवकाळी काल गारांचा
तशी सरसावली पिळण्यास टोळी सावकारांची

पिकांनी टाकल्या माना खळे ना कापणी, मळणी
किसानांची सुगी सुरुवात झाली आत्महत्त्यांची

पुजे देवास जो तो मंदिरी जाऊन भक्तीने
समाजाने कदर केली न केंव्हा मूर्तिकारांची

विचारी देश क्रोधे नौदलाची यंत्रणा बघुनी
बुडाया लागली का? गलबते माझ्या किनार्‍यांची?

कुणाला सोडले, धरले कुणला चौकशीसाठी?
दरोगा वाट का बघतो वरिष्ठांच्या इशार्‍यांची

विरोधी अंधश्रध्देच्या, म्हणोनी मारले त्याला
अजूनी नोंद चालू फक्त वांझोट्या जवाबांची

किती "निशिकांत" होते मार्ग चुकले जीवनी तुझिया !
लिहाया घे कहाणी वाट भरकटल्या प्रवासांची


निशिकांत देशपांदे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

लोक असे का दुरून गेले ?


घडावयाला नको, नेमके घडून गेले
हवेहवेसे लोक असे का दुरून गेले ?

दबा धरोनी शिकार केली, तेच गारदी
प्रेतावरती गळा काढुनी रडून गेले

वशिला नसता बढतीची का आस धरावी ?
लुळे पांगळे शिड्या भराभर चढून गेले

कैक मालिका टीव्हीवरच्या जन्मसोबती
असे न होते कधी कथानक सरून गेले

असून अडचण नसून चणचण, सखे असे का ?
आपसातले प्रेमरंग का उडून गेले ?

नेत्यांच्या वारसांस मिळते उमेदवारी
बाप आमुचा कारकून हे नडून गेले

मृत्यूच्या मार्गावर डॉक्टर जागोजागी
इलाज थोडा टोल वसूली करून गेले

नवपर्णांना वाव द्यावया फुटण्यासाठी
पान जुनेरे खुशीखुशीने गळून गेले

"निशिकांता"च्या घरी राबता अंधाराचा
सखी भेटता मनी चांदणे भरून गेले


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E mail--- nishides1944@yahoo.com


Tuesday, March 4, 2014

मैफिल सरता सरता


उत्तररात्री सूर लागला मैफिल सरता सरता
झंकाराविन जीवन जगलो तारा जुळता जुळता

तृप्त होतसे भल्या पहाटे ओव्या कानी पडता
माय गायची गाणे जेंव्हा ज्वारी दळता दळता

जरी न पुसती मुले पोटची, जीव असा तुटतो की,
चितेवरीही पाश ओढती मागे जळता जळता

प्रेम तोलणे पैशासंगे न्यायसुसंगत नसते
तरी सांगता प्रेमाची का हिशोब करता करता?

चंगळवादी जीवनशैली घरात रुजली इतकी !
गप्पा मारत? छे!छे! जेवण, टीव्ही बघता बघता

अता जिजाऊ सांगत नाही शूरविरांच्या गोष्टी
शिवबा ऐकत असतो फिल्मी गाणी निजता निजता

तेवत असता समर्पणाने, दुर्लक्षित ती होती
अंधाराची धडकी भरते, समई विझता विझता

जोहाराची प्रथा कशाला?कधी समजले नाही
वीरमरण का स्त्रीस नसावे, रणात लढता लढता?

"निशिकांता"ला काच सखीचा विरही गुदमरणारा
बधीर होउन क्षण शेवटचे जगेन मरता मरता


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Tuesday, February 25, 2014

हळवा सूर आहे


सोडलेला गाव माझा दूर आहे
लागली हळव्या मना हुरहूर आहे

टेकड्या शहरातल्या हरवून गेल्या
लॉन टिचभर वाटते भरपूर आहे

झोपडीतुन भूक जळते; गोपुरी पण
नांदतो का सोनियाचा धूर आहे?

धूप, चंदन. तेल, काजळ बंद झाले
राखण्या सौंदर्य डव, संतूर आहे

जाहिराती केवढ्या! लपवावयाला
वास्तवाचे चित्र जे भेसूर आहे

वाटते नेत्यांस, आहे शांत जनता !
अंतरी आक्रोशते काहूर आहे

"टाक मत झोळीत" म्हणती सर्व नेते
भीक ग्रहणी मागणे मंजूर आहे

लाचखोरी अश्वमेधाला निघाली
अश्व त्यांचा दौडतो चौखूर आहे

गीत गा "निशिकांत" अंती ईश्वराचे
लागलेला आर्त हळवा सूर आहे


निशिकांत देशपांडे.मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yqhoo.com



Monday, February 24, 2014

नको तेच आठवते


स्मृतिपटलावर वार्धक्याच्या वेदनाच वावरते
सर्व चांगले विसरुन जाते, नको तेच आठवते

लिहून नुसते भाकरीवरी पोट कधी का भरते?
विद्रोही कविता का लिलया जळत्या भुकेत फुलते?

श्रीमंतांच्या श्वानांनाही खाद्य चांगले मिळते
मुले कुपोषित गरिबांची का? शल्य मनाला छळते

नको पसारा वृत्त, काफिया, लगावली, मात्रांचा
नवकवितेची आशयघनता छंद नसोनी भिडते

काळी लैला का आवडली? मजनूला ते ठावे
तर्क लढवुनी आपण म्हणतो "प्रेम आंधळे असते"

गातो कोकिळ तरी कोकिळा भाव खाउनी जाते
"गान कोकिळा" शब्द कसा मग? विचारायचे नसते

घरात एका अनेक भिंती नात्यानात्यांमधल्या
तिर्‍हाइतासम सर्व नांदती, कोण कुणाला पुसते?

दिली मनीची कपार ओली सखीस माझ्या ह्रदयी
तिथे न बसता बनून श्रावण गझलेतुन रिमझिमते

ताक फुंकुनी पी "निशिकांता" जगात वावरताना
सभ्य मुखवट्याआड श्वापदे लपल्याचे जाणवते


निशिकांत देशपांडे.मो.क्र.  ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com




Friday, February 21, 2014

जागायचे कसे?


स्वप्ने अजून बाकी जागायचे कसे?
झोपून रात्र सारी निभवायचे कसे?

मार्गात चालताना हातात हात अपुले
स्वर्थाविना स्वतःला जगवायचे कसे?

स्वप्ने मला उद्याची मृगजळ तरंग झाली
त्या ऊंच अंगुरांना तोडायचे कसे?

भ्रमरास रात्र होता कमळात कैद असते
मधुगंध वेडियाला उठवायचे कसे?

त्या धुंदफुंद रात्री बाहूत चंद्रतारे
दिवसा पुन्हा पुन्हा ते मागायचे कसे?

बोलत असेल सारे जग आपुलीच भाषा
दारास कान लावुन ऐकायचे कसे?

आयुष्य आजवरचे गगनात ऊंच गेले
संधी प्रकाश आला चालायचे कसे?

दरवळ अनेक आता इतिहास आज झाले
दोघे मिळून ठरवू वागायचे कसे?

"निशिकांत" काल होते ते आज सत्य आहे
पळण्या अधी शिकावे रांगायचे कसे?


निशिकांत देशपांडे.मो.के. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com





Tuesday, February 11, 2014

स्वप्न गुलाबी पडण्यासाठी


जीव तोडुनी राबराबलो जगण्यासाठी
थकून निजलो स्वप्न गुलाबी पडण्यासाठी

शक्य नसे ते करण्यामध्ये झींग आगळी
मृगजळ पुढती, मागे पळतो भिजण्यासाठी

आनंदी क्षण बघता बघता विरून जाती
दु:ख नेहमी कवेत असते धरण्यासाठी

माफक आशा मनात रुजली, शिक्षणातुनी
ज्ञानसाधना हवी नोकरी मिळण्यासाठी

अंधाराला आमंत्रण का उजेड देई?
काय चांगले जगात उरले बघण्यासाठी?

पदर ढाळला का तो ढळला? या शंकेने
अतूर झाले सभ्य मुखवटे गळण्यासाठी

लहान मास्यांनाही ठावे भविष्य त्यांचे
टपून बसले मोठे मासे गिळण्यासाठी

कसे कायदे करती नेते स्वार्थापोटी !
पळवाटांचा सुकाळ, पाणी मुरण्यासाठी

"आम आदमी" अभिमन्यूचा शिष्य असावा
चक्रव्युहाला भेदलेस तू, सरण्यासाठी

"निशिकांता" का हातमिळवणी  काळोखाशी?
करतो आहे पूर्व तयारी विझण्यासाठी


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Saturday, February 1, 2014

अंकूर एक फुटला


ओसाड भूप्रदेशी अंकूर एक फुटला
येथे कसे जगावे? तो काळजीत दिसला

जे जे समोर येते सोसायचे खुशीने
दिसला जगी कुणी का? मर्जीनुसार जगला

नवख्या पिढीतल्यांनो स्वप्ने बघा हवी ती
सल्ला उगीच देणे वृध्दास छंद जडला

कोर्टात न्याय मिळण्या इतका उशीर झाला !
मरणोपरांत माझा भांड्यात जीव पडला

इतकी कपार ओली! ह्रदयातली जिच्या, ती
आई असेल बहुधा अंदाज सत्य ठरला

मंडीत मुखवट्यांचा भारी उठाव आहे
ईमान कोण घेतो? बाजारभाव घटला

रडकी असून सूरत हसतेय प्रेत त्याचे
खुश तो जगावयाच्या शापामधून सुटला

मुद्यावरून गुद्दे हे राजरोस झाले
फुटतात टोल नाके, दाखल उगाच खटला

"निशिकांत" साकडे तू घालू नकोस देवा
पुरवून मागण्या तो नक्की असेल विटला


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com



Thursday, January 23, 2014

धोका फार आहे


लावलेली खंजिराला धार आहे
आपुल्यापासून धोका फार आहे

ऊब मायेची कुठेही सापडेना
चालला चोहीकडे व्यापार आहे

भाजणे पोळ्या चितेवर आपुल्यांच्या
हेच आता संस्कृतीचे सार आहे

अल्पसंतुषटी अशी की पोट भरता!
स्वप्न झाले वाटते साकार आहे

सासरा, काका असो वा दीर घरचा
ग्रस्त भीतीने बिचारी नार आहे

बुध्दिवाद्यांनो चिडा अन्याय बघुनी
लेखणी हातातली तलवार आहे

कोडगा झालो, न कण्हतो वेदनांनी
संकटांचा जीवनी भडिमार आहे

थाट प्रेताचा किती तो अंतयात्री !
व्यर्थ जगलो ही खरी तक्रार आहे

ठेविले जैसे अनंते सांजवेळी
राहण्याचा अंतरी निर्धार आहे

वाटले "निशिकांत"ला नेता बनावे
घाण दिसता घेतली माघार आहे


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र.९८९०७ ९९०२३
E mail--- nishides1944@yahoo.com





Sunday, January 5, 2014

शल्य टोचले कधीच नाही



स्फुल्लिंगावर राख एवढी, रान पेटले कधीच नाही
जीवन जगलो पिंजर्‍यातले, शल्य टोचले कधीच नाही

"कष्ट करोनी पोट भरावे" कसेबसे हे शक्य जाहले
क्षितिजाच्याही पुढे जगावे असे वाटले कधीच बाही

स्फुरण पावती बाहू ज्यांचे त्या योध्द्यांची जिद्द आगळी
दान करोनी कवच कुंडले युध्द टाळले कधीच नाही

जन्मपत्रिका जुळल्या नव्हत्या, एकाला मंगळही होता
पेम भावना उदात्त इतकी, कुणी भांडले कधीच नाही

प्रवचानातुनी ज्ञान सांगणे पेशा झाला कैकजणांचा
जे सांगितले ते स्वतःने तत्व पाळले कधीच नाही

जन्म मरण या शापांमधले अंतर म्हणजे जीवन असते
तरी सुखाच्या मागे पळणे व्यर्थ भासले कधीच नाही

आठरा वर्षे सरण्याआधी प्रौढ वयाचे गुन्हे करावे
बाल बलात्कार्‍याला फाशी दिली, ऐकले कधीच नाही

संजय होता पत्रकार पण हळू बातम्या सांगत होता
न्यूज ब्रेकने धृतराष्ट्राचे पित्त खवळले कधीच नाही

प्रेम दावण्या ताजमहल का? "निशिकांता"ला कधी न कळले
अमर प्रेम कबरीत पुरावे मनास पटले कधीच नाही


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com